Do Deliusza

Utwór ten jest pouczeniem, które doświadczony mentor kieruje do tytułowego Deliusza, formułując przy tym wiele praktycznych rad i gwarantując swoim autorytetem ich niezawodność.

Dziś nazwisko adresata wypowiedzi poety niewiele nam mówi, jednak dla ludzi epoki cesarza Oktawiana Augusta nie był on postacią anonimową. Kwintus Deliusz był literatem i należał do przyjaciół Horacego. Zapisał się w pamięci ludzi jako człowiek o zmiennych poglądach. Pewnie właśnie dlatego autor uczynił go swoim „ty” lirycznym – uwiarygodnił swój monolog, kierując go do kogoś będącego uosobieniem niestałości.

Poeta zaleca Deliuszowi powściągliwość emocjonalną wobec wszystkich zdarzeń, jakie przynosi życie:

 Opanowany w godzinie klęski

 i obcy szałom radości

 takim pamiętaj być zawsze

 na zgon skazany Deliuszu

Dzięki temu nie pozostanie bezsilny podczas niepowodzeń, nie podda się także bezkrytycznemu szałowi radości, która może szybko przeminąć i ustąpić nowym doznaniom. Wskazówka ta wywodzi się z myśli filozoficznej stoików.

Poza radami w zwrotce tej pojawia się jedna informacja na temat samego Deliusza – dowiadujemy się, że jest on na zgon skazany. Zatem jego życie zakończy się śmiercią – tak jak życie każdego z nas. W ten sposób Horacy, jakkolwiek kieruje swą wypowiedź do konkretnego człowieka, podkreśla wspólnotę jego losów z losem wszystkich ludzi. W dalszej części utworu nie pojawiają się już żadne fakty na temat tego bohatera. Pozbawiony wszelkich indywidualnych rysów staje się on człowiekiem w ogóle, każdym z nas.