Wiersz „Groby nasze” zalicza się do liryki patriotycznej i jest podzielony na dwie części. W początkowej części podmiot liryczny występuje w pierwszej osobie liczby mnogiej – chodzi zapewne o Polaków, o naród. W ostatniej strofie, wyodrębnionej graficznie z całego tekstu, podmiot liryczny występuje w roli brzozy płaczącej.
Wiersz „Pieśń o domu” zalicza się do nurtu poezji patriotycznej. Jego koncept polega na skupieniu się na słowie „dom” i ukazaniu jego różnych znaczeń. Podmiot liryczny w każdej kolejnej zwrotce rozszerza znaczenie wyrazu, tym samym odwołując się do konieczności walki za ojczyznę.
Aby w pełni zrozumieć wiersz „Wolny najmita” należy najpierw wyjaśnić dwie kwestie. Po pierwsze trzeba odpowiedzieć na pytanie, kim był wolny najmita? Chodzi o chłopa, który po wprowadzeniu ustawy uwłaszczeniowej odzyskał wolność. Od tej pory chłopi mogli sami gospodarować ziemią, został zdjęty z nich obowiązek pańszczyzny. Mimo pozornych zalet ustawa przyniosła więcej złego, aniżeli dobrego. Chłopi byli kompletnie nieprzygotowani na wzięcie swojego losu i losu rodziny we własne ręce.
Wiersz „Rota” pochodzi z roku 1908 i jest poetycką odpowiedzią Konopnickiej na antypolską ustawę uwłaszczeniową, ustanowioną przez parlament pruski w celu wynarodowienia Polaków. Utwór ma charakter hymnu i od wielu lat jest traktowany jako pieśń patriotyczna. Po raz pierwszy została zaśpiewana 15 lipca 1910 roku. Muzykę skomponował Feliks Nowowiejski. To pierwsze historyczne wykonanie towarzyszyło wydarzeniu symbolicznemu – odsłonięciu pomnika powstałego z okazji 500 rocznicy bitwy pod Grunwaldem.
Przez pierwsze dziesięć lat pracy twórczej Konopnicka stała się uznaną poetką. Trzeba jednak pamiętać, że pisarka poza liryką dała się poznać także jako dramatopisarka (Z przeszłości, 1881) oraz autorka poematu Imagina (ogłaszany częściami od 1886 roku, wydany jako całość w 1913 roku). W swej twórczości Konopnicka ulegała inspiracji romantyzmem (zarówno na poziomie światopoglądu jak i w poetyce), propagowała antyfeudalne i wolnomyślowe dążenia pozytywistyczne.
Maria Konopnicka (ur. 23 maja 1842 roku, zm. 8 października 1910 roku) – polska poetka, nowelistka, pisarka dla dzieci, krytyczka literacka, publicystka, tłumaczka. Swoje utwory sygnowała pseudonimami Marko, Jan Sawa, Jan Waręż. W Kaliszu upłynęło jej dzieciństwo i młodość. W latach 1855–1856 przebywała na pensji sakramentek w Warszawie, gdzie odbywała naukę. To właśnie tam nawiązała kontakt z Elizą Orzeszkową. W 1862 roku wyszła za mąż za ziemianina J. Konopnickiego, zamieszkała w majątku Bronów pod Łęczycą. W 1863 roku z mężem, narażonym na represje, wyjechała do Drezna. Powróciła do Polski rok później. Po sprzedaniu zrujnowanego Bronowa zamieszkała w dzierżawionym folwarczku Gusinie.