Natalia DąbrowskaPomysł na ten liryk (pochodzący z cyklu liryków lozańskich) opiera się na metaforze duszy, która opuszcza ciało i „odlatuje” w miejsce, do którego ją ciągnie, które człowiek fizycznie opuścił, a które kocha, tęskni za nim i nie może go zapomnieć. Ta przenośnia dotyczy oczywiście myśli i wspomnień podmiotu lirycznego, znajdujących się wciąż w utraconej Ojczyźnie.
Do M*** to jeden z najpiękniejszych i najbardziej znanych liryków miłosnych Mickiewicza. Pod tytułem znajduje się informacja, że wiersz został napisany w 1823 roku. Najprawdopodobniej za tajemniczym skrótem M. kryje się wielka młodzieńcza, niespełniona miłość Mickiewicza – Maryla Wereszczakówna. Ich związek nie był możliwy ze względu na status społeczny Mickiewicza – kobieta poślubiła bardziej zamożnego hrabiego Wawrzyńca Puttkamera. Ukrycie imienia ukochanej powoduje, że ich relacja jest intymna i niejawna.
Przed rozpoczęciem dokładnej analizy i interpretacji wiersza „Do matki Polki” warto chwilę zastanowić się nad poglądami Mickiewicza w tamtym czasie (rok napisania utworu: 1830), a także nad stanem jego duszy.
W balladzie Pani Twardowska Mickiewicz po raz kolejny opowiedział się w sprawie ludycznej formy tego gatunku. Utwór w sposób żartobliwy podchodzi do folkloru i magicznego aspektu ballady.
To lubię to bardzo ważny utwór, ponieważ powstał w momencie, kiedy Mickiewicza nie interesował już racjonalizm a romantyzm nie został przez niego dogłębnie poznany.
Przez wielu badaczy Powrót taty jest uważany za jedną z najwybitniejszych ballad Mickiewicza. Wiersz napisano w 1821 roku. Utwór należy do programowych. Zrealizowana została w nim poetyka romantyczna. Co ważne, w liryku tym Mickiewicz odchodzi od fantastyki balladowej. Zaznaczyć trzeba, że wiersz charakteryzuje się naturalnością i prostotą.
Świtezianka to jedna z najbardziej przełomowych ballad Mickiewicza. Chociaż pozornie opowiada o miłości myśliwego i pięknej nimfy, jest to bardzo ważny utwór w historii literatury. Biorąc pod uwagę konstrukcję fabularną można powiedzieć o pewnej standaryzacji. Historia głównych bohaterów przebiega wedle dobrze znanego z innych utworów planu: zakochanie się – zdrada – kara za złamanie przysięgi. Podobnie rzecz ma się z bohaterami.
Jest to to przykład ballady, synkretycznego gatunku łączącego w sobie cechy epiki i liryki, typowego dla doby romantyzmu. Utwór został zadedykowany Michałowi Wereszczace. Był on bratem ukochanej Mickiewicza, Maryli. Młodzi ludzie spędzali razem wolny czas w folwarku rodzinnym Wereszczaków, Płużynach, który znajduje się nieopodal jeziora.
Utwór znajduje się na początku zbioru Ballady i romanse. Jest on realizacją synkretycznego gatunku literackiego – ballady – łączącego w sobie cechy liryki i epiki. Romantyczność to swoiste wyznanie wiary, credo poety. W wierszu tym zawarte zostały wszystkie założenia romantycznej poetyki, za której ojca na gruncie polskim można uznać Adama Mickiewicza.
Oda do młodości to sztandarowy utwór romantyczny. Mickiewicz napisał go 26 grudnia 1820 roku w Kownie. Wiersz nawiązuje do filozofii Filomatów, którzy hołdowali młodości. Badacze wskazują, że w utworze tym poeta podszedł do tego tematu w sposób innowacyjny. Do tej pory na kartach polskiej literatury młodość była ukazywana w aspekcie biologicznym bądź socjologicznym. Tymczasem w liryku Mickiewicza jest ona swoistą potęgą kreacyjną, składnikiem uniwersalnego porządku świata. Warto zaznaczyć, że po publikacji wiersz został bardzo dobrze oceniony przez ówczesnych czytelników i krytyków. Co więcej, wielu późniejszych pisarzy nawiązywało w swojej twórczości do dzieła Mickiewicza.