Świętoszek – najważniejsze cytaty
1. Pani Pernelle do Orgona o pochopnej ocenie drugiego człowieka: Mój Boże! Z mniemań naszych prawda nieraz szydzi:
1. Pani Pernelle do Orgona o pochopnej ocenie drugiego człowieka: Mój Boże! Z mniemań naszych prawda nieraz szydzi:
* Synkretyzm gatunkowy – zawiera elementy typowe dla farsy, takie jak wartka akcja, komizm sytuacyjny i słowny; komedii dell’arte, o czym świadczy wykorzystanie bohaterów prezentujących określone typy ludzi, a także satyry społecznej, ponieważ Świętoszek krytykuje wady francuskiego mieszczaństwa;
Komizm w Świętoszku nie jest jednowymiarowy, uwidacznia się na wielu płaszczyznach: słownej, sytuacyjnej i charakterologicznej. Sztukę przepełniają zabawne, wręcz farsowe sytuacje, dialogi są wartkie, błyskotliwe i niezwykle dowcipne (np. Orgon – Doryna, Świętoszek – Doryna).
* Brat Elmiry i szwagier Orgona;
* Służąca w domu Orgona;
* Niewiele wiadomo na jego temat – charakteryzuje go głównie scena, kiedy reaguje na postawę Marianny, która dowiaduje się, że ma poślubić Tartuffe’a. Walery, zdziwiony tym, że jego ukochana nie rozpacza z powodu zmiany decyzji ojca, zaczyna wątpić w jej uczucia. Kłótnia z Marianną pokazuje jego wrażliwość i młodzieńczą niedojrzałość;
* Córka Orgona, która wkrótce ma wyjść za mąż za Walerego; ze słów Doryny wiadomo, że posiada duży posag;
* Druga żona Orgona, prawdopodobnie dużo młodsza od niego – pani Pernelle ocenia ją gorzej od poprzedniczki, zarzucając jej rozrzutność i nadmierne upodobanie do zabaw. Choć trudno dochodzić prawdy na tej płaszczyźnie, trzeba mieć na uwadze to, że matka Orgona niemal każdemu ma coś do zarzucenia;
* Syn Orgona, pojawia się już w pierwszej scenie, jawnie sprzeciwiając się nowym porządkom wprowadzonym przez ojca. Nie kryje się z niechęcią do Tartuffe’a, formułując groźby świadczące o jego młodzieńczej porywczości:
* Matka Orgona, energiczna starsza pani, pojawia się w pierwszej scenie aktu I i opisuje sytuację w rodzinie, nie stroniąc od złośliwych uwag; krytykuje domowników, ich styl życia;