Każdy z nas doświadcza w swoim życiu zdarzeń, które w ogromny sposób zmieniają nasze podejście do świata, życia, innych ludzi i przede wszystkim samych siebie. Zwykle są to wydarzenia, które wywołują w nas ogromne emocje. Mogą być one związane z wydarzeniami zarówno pozytywnymi, jak i bardzo negatywnymi.
Główny bohater wybitnej powieści pozytywistycznej autorstwa Bolesława Prusa, pt. Lalka, był – można powiedzieć – człowiekiem sukcesu. Dzięki niespotykanej dyscyplinie,motywacji i determinacji udawało mu się osiągnąć wszystkie cele, mimo że jako człowiek pochodzący z bardzo ubogiej rodziny, od zawsze miał pod górkę. Stanisław Wokulski doszedł jednak do wielkiej fortuny oraz zyskał sobie powszechne uznanie i szacunek wśród najwyższych sfer lat 70. XIX wieku na ziemiach polskich. Nie zatracił przy tym odruchów ludzkich,chętnie angażował się w działalność społeczną oraz pomagał tym, w których widział potencjał, a którym z różnych przyczyn w życiu powinęła się noga.
Nieszczęśliwy przełom w jego życiu związany był z uczuciem, jakie żywił wobec Izabeli Łęckiej, arystokratki, która charakteryzowała się wyjątkową urodą, lecz także lekkomyślnością, nieodpowiedzialnością oraz nieznajomością prawdziwego życia. Bawiła się uczuciami Wokulskiego, który przez bardzo długi czas znosił kolejne upokorzenia i uszczypliwości. Kiedy jednak okazało się, że mimo narzeczeństwa kobieta nadal z niego kpi i romansuje z innymi mężczyznami, w Stanisławie coś się złamało i pojął, że przez cały ten czas marnował czas, energię oraz pieniądze.
Wyrządziło mu to tak wielką krzywdę emocjonalną, że próbował targnąć się na własne życie. Po nieudanej próbie samobójczej stał się osowiały, zamknął się w sobie, rzeczywistość niejako przestała go interesować. Ostatecznie wyprzedał cały swój majątek i zniknął z oczu nawet swoim najbliższym przyjaciołom. Zawód miłosny był niewątpliwie momentem przełomowym w jego życiu, choć był to bardzo gorzki przełom.
Latarnik to słynna nowela Henryka Sienkiewicza, która opowiada o losach Józefa Skawińskiego. Człowiek ten brał udział w powstaniu listopadowym, przez co po jego upadku musiał emigrować i szukać swojego miejsca na ziemi. Zwiedził cały świat, aż w końcu na starość objął posadę latarnika w Aspinwall. Wykonywał swoje obowiązki sumiennie. Pewnego dnia otrzymał niespodziewaną paczkę, która zawierała polskojęzyczną literaturę, m.in. Pana Tadeusza Adama Mickiewicza.
Kontakt z mową ojczystą po czterdziestu latach emigracji był dla niego na tyle wstrząsający, że zapomniał zapalić latarni i doprowadził do rozbicia się łodzi. Stracił posadę i musiał – mimo siedemdziesięciu lat – wyruszyć w dalszą drogę, w dalszą tułaczkę. Był jednak już kimś innym. Zrozumiał, że gdziekolwiek w świecie się znajdzie, zawsze będzie przede wszystkim Polakiem i nic nie zmieni jego tożsamości narodowej.
Nie znamy co prawda dalszych losów Skawińskiego, jednak można wnosić, że wydarzenie w Aspinwall w pewien sposób zmieniło jego życie, co świadczy o tym, że momenty przełomowe mogą nas spotkać dosłownie w każdym momencie życia, a także w każdym wieku.