Jakie wizje zaświatów można odnaleźć w literaturze? Omów zagadnienie na podstawie Mitologii Jana Parandowskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Wizja zaświatów zajmowała wyobraźnię ludzką od zarania dziejów. Odkąd zaczęliśmy zastanawiać się nad własną przemijalnością, przychodziły do nas myśli o życiu po śmierci oraz o przestrzeniach, w których wówczas się znajdziemy. Rozmaite wizje na ten temat odnaleźć można w mitologiach oraz tekstach w różny sposób nawiązujących do religii. 

Mitologii Jana Parandowskiego mamy do czynienia z krainą umarłych, która znajduje się pod pieczą mrocznego boga, Hadesa. Jest to wymiar umieszczony głęboko pod ziemią,oddzielony od świata żywych rzeką Styks, przez którą dusza musiała zostać przewieziona przez niejakiego Charona za odpowiednią opłatą. Kraina umarłych, potocznie również nazywana Hadesem, była przestrzenią pogrążoną w pół mroku, w którym dusze zmarłych wędrowały po rozległych równinach, korytarzach, ruinach i komnatach.

Co ciekawe jednak, była to kraina dostępna dla żywych, choć oczywiście nikt nie pragnął zawędrować tam bez dobrego powodu. Świadczy o tym mit o Orfeuszu, który z własnej woli udał się do krainy umarłych, by spróbować uwolnić z niej niesłusznie uśmierconą Eurydykę. Najgłębszą przestrzenią tej krainy był Tartar, czyli otchłań, z której nie było powrotu. Tam trafiali najbardziej niegodziwi ludzie, by spędzić tam wieczność. Właśnie do Tartaru Zeus zrzucił pokonanych tytanów, by mieć pewność, że już nigdy nie zostaną uwolnieni. 

Średniowiecze było epoką zdominowaną przez doktrynę chrześcijańską, przynajmniej w Europie, toteż wszelkie wyobrażenia zaświatów były wzorowane na Piśmie Świętym oraz objawieniach i wyobrażeniach autorów najważniejszych dokumentów Kościoła. Najpełniejszą tego rodzaju wizję sporządził swego czasu włoski poeta, Dante Alighieri w swojej Boskiej komedii. Opisał on podróż głównego bohatera poprzez rzeczy ostateczne, czyli piekło, niebo oraz czyściec.

Niebo stanowiła krainę rajską, w której nagrodą za szlachetne życie było trwanie w zespoleniu z Bogiem oraz poczuciu jego wszechogarniającej miłości. Czyściec był miejscem smutnym, w którym dusze oczyszczały się z ziemskich grzechów, by wejść do nieba,gdy będą godne stanąć przed majestatem boskim. Największą trwogę wzbudzało piekło. Dante opisał je jako miejsce absolutnie pozbawione nadziei, a także rozpaczliwie brutalne.Dusze potępieńców były tam skazane na wieczne katusze, które nawet dzisiaj zaskakują swoją brutalnością. Wyrywanie języków, kąpiele we wrzącej krwi czy wieczny pościg demonów to tylko niektóre z kar za ziemskie nieposłuszeństwo wobec przykazań boskich. Wizje Dantego miały w jednoznaczny sposób zachęcić czytelników do życia w sposób pokorny, sprawiedliwy i szlachetny, a także zniechęcić do podążania drogą występku, oszustwa, niegodziwości czy rozwiązłości. 

Wizja zaświatów przedstawiana w literaturze poszczególnych epok różni się w zależności od tego, jaka religia lub mitologia dominowała, gdy konkretne dzieła były spisywane. Kwestia rzeczy ostatecznych jest niemożliwa do zweryfikowania, dlatego też każdy człowiek zawsze będzie skazany tylko i wyłącznie na swoją wyobraźnię w tej kwestii.