Odyseusz to główny bohater antycznego eposu “Odyseja”, którego autorem jest Homer. Dzieło to opowiada o wędrówce, którą Odyseusz rozpoczął po zakończeniu się wojny trojańskiej. Chciał on powrócić do swojego domu rodzinnego, Odyseusz był bowiem królem Itaki i tam właśnie czekała na niego jego wierna żona – Penelopa. Jednak wędrówka Odyseusza zajęła mu wiele lat – wędrował on po świecie przez niemal dekadę i nieustannie napotykał wiele trudności na swojej drodze. Ścigał go także gniew boga mórz, Posejdona, ponieważ oślepił jego syna, cyklopa Polifema. Homer opisał więc liczne przygody i niebezpieczeństwa, jakie spotkały Odyseusza w trakcie wędrówki do rodzinnej Itaki.
Charakterystyka Odyseusza
W utworze niewiele można znaleźć opisów wyglądu zewnętrznego Odyseusza – Homer wspomina jedynie, że był on mężczyzną przystojnym i postawnym, zaś na jego nodze widoczna była blizna, pozostałość po ataku dzika. To człowiek dojrzały i już doświadczony przez życie, ale nie osiągnął on jeszcze starości. Odyseusza wyróżnia jego pochodzenie – wywodzi się on od bogów, jego ojciec jest herosem, potomkiem samego Zeusa, najwyższego spośród nich. Opiekunką Odyseusza z kolei jest Atena, która doceniła jego spryt i mądrość.
Odyseusz jest bohaterem, którego wyróżnia niezwykła siła fizyczna – inni mężczyźni nie są nawet w stanie naciągnąć jego łuku. Dzięki temu jest ona także wspaniałym wojownikiem, co udowodnił na przykład w trakcie wojny trojańskiej. Odyseusz jest też osobą, która cechuje się niezwykłą mądrością oraz sprytem. To właśnie tym cechom zawdzięcza przetrwanie w trudnych warunkach. Poradził on sobie bowiem z licznymi przeszkodami, jakie napotkał na swojej drodze w trakcie wędrówki do domu. Potrafi także korzystać z wiedzy innych osób, na przykład dzięki radom Kirke omija on wyspę syren. Odyseusz jest także niezwykle wytrwały i nie daje się zawrócić z raz obranego celu. Dlatego udało mu się powrócić ostatecznie do Itaki, mimo że spędził niemal dziesięć lat w podróży i wielokrotnie napotykał na przeszkody, które innych ludzi by złamały. Kiedy realizuje swój cel, nie cofa się przed niczym, potrafi oszukiwać innych, jest także bezwzględny dla swoich wrogów. Bywa także zarozumiały i dumny, czym ściąga na siebie nieszczęście. Odyseusz wyjawia bowiem cyklopowi Polifemowi swoje prawdziwe imię, przez co ściąga na siebie gniew Posejdona. Długa podróż zmienia go jednak i z czasem Odyseusz staje się bardziej wyrozumiały i mniej pyszny. Jest on także człowiekiem wrażliwym, który płacze, gdy słyszy pieśń o wojnie trojańskiej, w której brał udział.
Odyseusz jest więc typem wodza, który z mądrością i przenikliwością prowadzi swoich ludzi, zarówno w trakcie wojny, jak i w czasie wyczerpującej podróży. Wie, jak należy postąpić, by uniknąć przeszkód i ocalić swoje życie. W trakcie “Odysei” czytelnik ma okazję obserwować jego przemianę i pojawiającą się w nim łagodność, jednak Odyseusz wciąż pozostaje człowiekiem sprytnym, dumnym i wytrwale dążącym do raz obranego celu. Po powrocie do domu rodzinnego daje także przykład swojej mściwości i morduje zalotników swojej żony. Homer stworzył więc pogłębiony obraz bohatera, który może być bliski czytelnikowi ze względu na swoje wady, ale także i zalety, które sprawiają, że zdaje się on być żywym człowiekiem.