„Pani Bovary” to powieść Gustawa Flauberta, która opowiada o kobiecie zagubionej w otchłani własnych pragnień i namiętności, które w konfrontacji z rzeczywistością doprowadzają do upadku i wielu nieszczęść. Powieść licząca prawie dwieście lat, nadal pozostaje aktualna ze względu na zestaw uniwersalnych motywów literackich, jakie porusza.
Motyw miłości
Miłość to zdecydowanie główny motyw „Pani Bovary”. Główna bohaterka raczej nie wie czym jest prawdziwa miłość. Wszystkie relacje romantyczne, które nawiązuje, czy z mężem, czy z późniejszymi kochankami, są oparte na oczekiwaniu realizacji wzorców z fikcji literackiej. Kobieta nie zna odpowiedzialności, poświęcenia czy altruizmu. Liczą się dla niej wyłącznie własne potrzeby. Jednak jej mąż wydaje się ją naprawdę kochać, choć uczucie załamuje się w nim, gdy dowiaduje się o zdradach i podwójnym życiu żony.
Motyw zdrady
Emma Bovary dopuszczała się zdrady małżeńskiej wielokrotnie. Nie miała z tego powodu wyrzutów sumienia. Był to dla niej sposób na życiową nudę oraz coraz głębsze rozczarowanie małżeństwem. Wszystkie te zdrady jednak obróciły się przeciwko niej, ponieważ przez kochanków była porzucana, gdy ci się nią nudzili i gdy ona sama okazywała się osobą, z którą nie można zbudować poważnej relacji.
Motyw obyczajów
W powieści Flauberta pokazane są obyczaje społeczeństwa francuskiego drugiej połowy XIX wieku i dalekie są one od ideałów. Małżeństwa najczęściej zawiązywało się z rozsądku, często wbrew woli kobiet. Małżeństwa były pozorne, dochodziło do zdrad, które były na porządku dziennym zarówno pośród arystokracji, jak i biedniejszych warstw społeczeństwa.
Motyw pracy
Karol Bovary oddany był swojej pracy, choć być może nie był on wybitnym lekarzem. Jednak dzięki praktyce stawał się w swoim rzemiośle coraz lepszy i przede wszystkim był w stanie zarabiać pieniądze, przez co miał kontakt z rzeczywistością. Emma nigdy nie pracowała i nie chciała pracować, mimo to bezustannie trwoniła pieniądze zarobione przez męża.
Motyw dojrzałości
Państwo Bovary nie są ludźmi w pełni dojrzałymi. Karol do późnej dorosłości zostaje pod wpływem matki, która rozpieszczała good małego, ale i manipulowała nim. Emma natomiast nie potrafiła zaakceptować szarej codzienności. W młodości jej wyobraźnią zawładnęły powieści romantyczne, które ukształtowały jej świat. Utożsamiała się z bohaterkami, które żyły od romansu do romansu, w ciągłej niezaspokojonej gorączce uczuciowej, do czego i sama Emma dążyła. Te powieści nie miały jednak wiele wspólnego z realnym światem, czego kobieta nie potrafiła zaakceptować.
Motyw śmierci
Wiele osób w powieści Flauberta umiera, w dodatku często jest to śmierć tragiczna, przedwczesna, być może niezasłużona. Pierwsza żona Karola umiera, ponieważ doznaje wylewu po tym ja na jaw wychodzą nieścisłości związane z jej sytuacją finansową. Emma odbiera sobie życie, kiedy dochodzi do wniosku, że zaprzepaściła wszystkie swoje szanse i bała się konsekwencji swoich działań. Karol doznaje zawału z żalu, gdy dowiaduje się po czasie, że całe jego życie małżeńskie, jego miłość i poświęcenie przez wiele lat były tak naprawdę jedną wielką iluzją.
Motyw pożądania
Emma kierowała się w życiu w zasadzie wyłącznie swoimi pragnieniami natury zmysłowej i cielesnej. Flaubert pokazuje nam jasno do czego prowadzi takie pojmowanie świata i traktowanie ludzi w sposób przedmiotowy. Z nikim nie była w stanie stworzyć silnej i odpowiedzialnej relacji, aż w końcu sama została potraktowana tak, jak ona traktowała dotąd innych ludzi. Arystokrata Rudolf Boulanger, który utrzymywał z nią wieloletni romans, porzucił ją drogą listowną, gdy tylko przestała spełniać jego małostkowe wymagania i potrzeby.