Bohater dynamiczny to bardzo popularny motyw w literaturze. Sprawia, że łatwiej nam się utożsamić z konkretną postacią, której życie – tak jak nasze – ulega zmianom i modyfikacjom. Przy jego pomocy autorzy mogą unaocznić czytelnikowi pewne prawdy o wnętrzu człowieka oraz o prawach rządzących jego duszą.
W polskiej epopei narodowej, Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza, również mamy do czynienia z bohaterem, który doświadcza wewnętrznej przemiany. Chodzi oczywiście o Jacka Soplicę, znanego na Litwie szlachcica i warchoła, którego znali i szanowali wszyscy. Po tym jak Stolnik Horeszko, litewski arystokrata odmówił mu małżeństwa ze swoją córką, Soplica zabił go. Wydarzenie to niefortunnie zbiegło się z atakiem Moskali na Horeszkę, przez co Soplica został uznany za zdrajcę ojczyzny.
Soplica dręczony złą sławą i wyrzutami sumienia, wyemigrował, by pokutować za grzechy młodości w mnisim habicie. Przez ponad dwie dekady podróżował po Europie, gdzie próbował wzbudzić zainteresowanie największych władców sprawą zniewolonej Polski. W końcu dotarł do samego Napoleona. Wrócił na Litwę, by zjednoczyć szlachtę i zorganizować powstanie. Zginął w trakcie szlacheckiej potyczki z Moskalami, zasłaniając własnym ciałem Hrabiego Horeszkę, niejako rekompensując zabójstwo jego krewnego sprzed lat.
Ksiądz Robak, bo takie miano przyjął Soplica jako mnich bernardyn, umiera wyspowiadawszy się Gerwazemu, dawnemu słudze Stolnika i swojemu odwiecznemu wrogowi, i otrzymuje przebaczenie. Jacek Soplica zmienia się więc nie do poznania. Na początku jest krnąbrnym warchołem,porywczym człowiekiem, który nie potrafi pogodzić się z miłosnym niepowodzeniem. Potem jednak, pod wpływem wydarzeń życiowych zmienia się, staje się mnichem i poświęca całe swoje życie walce o wolność ojczyzny.
Innym przykładem polskiego szlachcica, który doświadcza wewnętrznej przemiany jest Andrzej Kmicic, główny bohater Potopu Henryka Sienkiewicza. Podobnie jak Soplica, był on człowiekiem bardzo impulsywnym i skłonnym do hulanek, ponadto porywczym i brutalnym. Właśnie przez niezapanowanie nad emocjami daje się wciągnąć w szlacheckie potyczki na Litwie, przez co zostaje wyklęty. Staje również (nieświadomie) po stronie zdrajcy Polski, księcia Janusza Radziwiłła, przez co odwraca się od niego ukochana Oleńka Billewiczówna.
Bohater musi zbudować się niejako wewnętrznie na nowo, stworzyć nowego siebie od podstaw. Odrzuca stare przyzwyczajenia i cechy, zmienia tożsamość i pod nowym nazwiskiem dołącza do obrońców ojczyzny, by w ten sposób zmyć z siebie hańbę. Wsławia się w czasie obrony Częstochowy, za co zostaje zrehabilitowany przez samego króla i odzyskuje miłość ukochanej kobiety.
Zarówno Jacek Soplica jak i Andrzej Kmicic są przykładami bohaterów, którzy doznali przemiany wewnętrznej. Obaj wskutek swoich młodzieńczych błędów, negatywnych cech charakteru i nieodpowiedzialności popadli w głęboką niełaskę. Obaj też wyciągnęli z tej sytuacji lekcję i gruntowanie się zmienili. Odzyskali poważanie wśród szlachty oraz miłość i szacunek najbliższych. Ich historie dają nam do zrozumienia, że nie ma takich sytuacji, które przekreślałyby nas na zawsze. Zawsze możemy pracować nad tym, by otrzymać drugą szansę.