Szlachta polska przez wieki swojego istnienia wykształciła całą specyficzną gałąź kulturową, którą określamy dzisiaj mianem kultury szlacheckiej. Składały się na nią różnorodne zwyczaje i obyczaje, które utworzyły ciąg tradycji świadczący o przywiązaniu nie tylko do własnej grupy społecznej, lecz także do całego narodu.
Czas jest elementem niezbędnym w utworach literackich. Zgodnie z fragmentem tekstu Doroty Korwin-Piotrowskiej, nadaje on tempo akcji i logiczność fabule, jak również pozwala na uporządkowane cofanie się do wydarzeń z przeszłości (w formie retrospekcji). Istnieją różne sposoby prowadzenia akcji, stosując różnorodne konstrukcje czasu, od najprostszego, linearnego do najbardziej osobliwych. W ten sposób możliwe jest zaciekawienie czytelnika, jak również uporządkowanie wydarzeń i nadanie im logicznego sensu.
Władza wiąże się z dużymi możliwościami i przywilejami, ale także z ogromną odpowiedzialnością. Politycy i urzędnicy państwowi niemal codziennie muszą podejmować decyzje pod presją lub z powodu kryzysu. Społeczeństwo oczekuje, że rząd zadba o ich interesy i będzie kierował się dobrem zwykłych ludzi. W praktyce bywa różnie, jednak co do zasady tym powinni się kierować. Literatura zna jednak wiele przykładów, w których kryzys był wykorzystywany przez rządzących do powiększania swojego majątku czy budowania pozycji, porzucając dobro obywateli.
Zaufanie to więź, którą trudno jest wypracować w relacji z drugą osobą. Musi się ona sprawdzić w wielu sytuacjach i obie strony muszą mieć pewność, że mogą polegać na drugiej. Trudno jest zbudować coś tak delikatnego w oparciu wyłącznie o słowa, które nie przekładają się na rzeczywistość.
W drugiej części „Trylogii” Henryk Sienkiewicz opowiada o wydarzeniach z potopu szwedzkiego, który miał miejsce w latach 1655-1660. Akcja powieści historycznej (pozytywista pisał o wydarzeniach z XVII wieku z perspektywy XIX-wiecznej) rozgrywa się w pierwszych trzech latach najazdu Szwedów.