Pieśń XX z Ksiąg pierwszych - Miło szaleć, kiedy czas po temu
Pieśń XX z Ksiąg pierwszych, nazywana od rozpoczynających ją słów Miło szaleć, kiedy czas po temu, ma charakter biesiadny. Kochanowski odwołuje się tu do dwóch starożytnych szkół filozoficznych: epikureizmu i stoicyzmu.
Przedstawiciele pierwszej z nich zachęcali do korzystania z życia, drugiej zaś – przekonywali, że należy kierować się cnotą i zachowywać równowagę duchową.
Podmiot liryczny przyjmuje rolę autorytetu i uczy czytelników, jaki powinni mieć stosunek do ziemskich przyjemności. Ujawnia się bezpośrednio, przemawiając w pierwszej osobie liczby pojedynczej (mój zysk, nie zawiodę). Zwracając się do odbiorców, wykorzystuje zarówno drugą osobę liczby mnogiej (słuchajcie, macie, powiem wam), jak i pojedyncze „ty” liryczne (bądź wesół, użyj biesiady). W ten sposób mówi do wszystkich i każdego z osobna, zatem jego słowa mają większą szansę na trafienie do czytelnika. Utwór cechuje prosty język, co sprzyja komunikatywności przekazu. Ponieważ osoba mówiąca odwołuje się do urzędu poety, możemy ją utożsamiać z Janem Kochanowskim. Pierwsza strofa przynosi pochwałę biesiady:
Miło szaleć, kiedy czas po temu,
A tak, bracia, przypij każdy swemu;
Bo o głodzie nie chce sie tańcować,
A podpiwszy łacniej już błaznować.
Człowiek ma zatem prawo do zabawy, ale w odpowiednim czasie. Osoba mówiąca przedstawia obraz biesiady z perspektywy jej uczestnika, duszy towarzystwa. Szlachta (bracia) pije nawzajem za swoje zdrowie, a alkohol wprawia ją w dobry humor. Udane przyjęcie nie obejdzie się też bez jedzenia i tańca.
Podczas uczty nie należy powoływać się na sprawowane urzędy czy godności – w tym czasie wszyscy mają czuć się równi:
Niech sie tu nikt z państwem nie ozywa
Ani z nami powagi używa;
Przywileje powieśmy na kołku,
A ty wedla pana siądź, pachołku.
Jak oceniasz przeczytane opracowanie? Wyraź swoją opinię!
Autor opracowania: Aleksandra Smusz
Polub stronę LekcjaPolskiego.pl na FaceBooku i polecaj ją znajomym!
Bardzo dobra, wnikliwa analiza. Są opracowane każde kwestie poruszane w utworze. POLECAM!!!!!!!!!!!!!!!!!
22.04.2014 r., IP: 46.112.121.3
Nikol