Każdy człowiek, wraz z początkiem swojego bytu, obdarzony został możliwością tworzenia marzeń. Fantazjowanie o różnych rzeczach nie tylko pomaga nam zapomnieć o codzienności, ale także motywuje do tego, aby te fantazje spełnić. Pragnień na świecie jest tak wiele, jak ludzkich istnień. Jedne są bardziej przyziemne, inne zupełnie nierealne. Adam Zagajewski w utworze „Miasto w którym chciałbym zamieszkać” dzieli się swoimi marzeniami na temat miejsca idealnego do życia.
Miasto w którym chciałbym zamieszkać – analiza utworu
Utwór „Miasto w którym chciałbym zamieszkać” napisany przez Adama Zagajewskiego jest przykładem wiersza wolnego, w którym nie znajdziemy podziału na strofy. Wiersz składa się z dwudziestu siedmiu wersów napisanych ciągiem i nie posiada rymów.
Utwór jest za to przepełniony licznymi środkami stylistycznego wyrazu. Świat przedstawiony w poezji Zagajewskiego uplastyczniony został poprzez zastosowanie epitetów. Część z nich odnosi się do opisu miasta, zaś inne opisują przyrodę, będącą elementem opowieści podmiotu lirycznego. Epitety opisujące miasto to: „ciche”, „głośne”, „sprawiedliwe”, „tolerujące”, zaś dotyczące krajobrazu to: „blade gwiazdy”, „polne jesiony”, „smukła topola”, „wartka rzeka”. W utworze znajdują się także metafory, np. „blade gwiazdy budzą się z omdlenia”, czy „płoną w nim ognie rozmów, a nie stosy”. Przenośnie te przede wszystkim nadają dziełu bardziej magicznego i wyjątkowego charakteru. Autor urozmaicił warstwę stylistyczną wiersza stosując również personifikację, której przykładem jest wers: „rzeka… szepcze w dzień i w nocy niezrozumiałe pozdrowienia”. Jej zastosowanie ma na celu spotęgowanie wrażenia wywieranego na odbiory. Oprócz tego, świetnie urozmaica tekst i sprawia, że jest on bardziej poetycki i wyszukany. Przerzutnie, takie jak „głośne w południe głosami / ambitnych filozofów i kupców”, czy „wybaczające prorokom / brak poczucia humoru” akcentują frazy, na które autor szczególnie chce zwrócić uwagę czytelnika. Innym ciekawym zabiegiem stylistycznym wykorzystanym przez Zagajewskiego są antytezy: „miasto szybkiej pamięci i powolnego zapomnienia”, „smutek i radość”. Autor wykorzystał je w celu zwiększenia ekspresji przekazu. Oprócz tego, pomagają one przedstawić to, co trudno jest przedstawić.
Podmiot liryczny w wierszu „Miasto w którym chciałbym zamieszkać” nie ujawnia swojej osoby. Nie wiemy, czy jest nim sam autor utworu, lecz możemy tak podejrzewać.
Miasto w którym chciałbym zamieszkać – interpretacja utworu
Podmiot liryczny w utworze dzieli się swoją wizją miasta marzeń. Miasta, w którym w ciągu nocy króluje cisza i spokój, zaś za dnia słychać gwar rozmów i toczącego się życia. Wspomina, że „płoną w nim ognie rozmów, ale nie stosy”, co udowadnia, że ważne są dla niego zdrowe relacje z ludźmi. Zapewnia, że tytułowe miasto to miasto cywilizowane, gdzie spory rozstrzyga dialog i komunikacja. Wymarzone miejsce do życia podmiotu lirycznego to takie, które jest sprawiedliwe i gdzie każdy będzie czuł się zrozumiany. Prawdopodobnie do tej pory podmiot liryczny spotkał się z brakiem tolerancji w stosunku do poetów, proroków i obcych. Czytając ten fragment wiersza, czuje się smutek i żal, że o tak podstawowych wartościach wciąż trzeba marzyć. Miasto, o którym mówi podmiot liryczny, jest miastem gdzie ludzie szybko uzyskują sławę i szacunek oraz o których zapomina się powoli. Taka wizja miejsca do życia napawa optymizmem. Osoba mówiąca w wierszu podkreśla, jak ważną rolę w dopełnianiu przestrzeni do życia pełni przyroda. Cały końcowy fragment utworu jest poświęcony właśnie niej. Miasto otoczone jest przez niewielkie zalesione wzgórza, zaś przez jego śródmieście przepływa rzeka. Podmiot liryczny docenia przyrodę i uważa ją za niezbędny element w swojej wizji miasta idealnego. Natura to źródło życia, dlatego gra ważną rolę w jego marzeniach. Cała narracja wiersza utrzymana jest w pozytywnym tonie. Miejsce, w którym chciałby zamieszkać podmiot liryczny, jest tolerancyjne, sprawiedliwe i doceniające ludzi. Wizja ta została okraszona mimo wszystko takimi elementami jak smutek zaczerpnięty z „preludiów Chopina”. Dzięki temu smutkowi, opisywane miasto nabiera równowagi i całości. Podmiot liryczny nie odbiera mieszkańcom możliwości odczuwania goryczy, ponieważ ona sprawia, że doceniamy szansę doświadczania radości i szczęścia.
Przykrą konkluzją jest fakt, że wiele z tych marzeń, o których mowa w wierszu „Miasto w którym chciałbym zamieszkać”, nadal nie została spełniona. We współczesnym świecie wciąż istnieje ksenofobia, nietolerancyjność oraz brak sprawiedliwości. Nieustannie spotykamy się z dyskryminacją rasową czy ze względu na orientację seksualną. Wiele grup społecznych nadal walczy o swoje podstawowe prawa. Pomimo mody na bycie eko i realizowania planów ochrony środowiska, borykamy się z problemem globalnego ocieplenia, które prowadzi do obumierania planety. Na świecie toczą się wojny, w których śmierć ponoszą niewinni ludzie. Wizja miasta marzeń z wiersza Zagajewskiego, pomimo że wydaje się mało wyszukana i prosta w swoich potrzebach, jest nadal aktualna. W naszych rękach jest więc to, czy uda się ją w końcu zrealizować.