Ambroży Kleks, nazywany Panem Kleksem, jest głównym bohaterem utworu „Akademia Pana Kleksa” Jana Brzechwy. Książka została wydana w 1946 roku i opowiada o historii uczniów tytułowej Akademii.
Charakterystyka Ambrożego Kleksa
Ambroży Kleks jest dyrektorem tytułowej Akademii i jej założycielem. Jest to mężczyzna w średnim wieku i o średnim wzroście. Nie można określić jego sylwetki zbyt precyzyjnie, ponieważ nosi za duże ubrania, w których „tonie”. Jego włosy są różnych kolorów – Adaś Niezgódka opisuje je jako wszystkie kolory tęczy. Broda dyrektora jest długa, bujna i kruczoczarna. Jego twarz okalają kolorowe piegi, których ma pełno i nigdy nie znikają. Rozdaje je uczniom w nagrodę za dobre odpowiedzi w szkole lub dobre, bohaterskie czyny.
Dyrektor lubi luźne i przewiewne stroje, a jego spodnie często nadymają się, przypominając balon. Nieodłącznym elementem jego stroju jest długi i bardzo szeroki surdut, mogący opasać go kilkukrotnie. Jest on najczęściej w kolorze bordowym lub czekoladowym, chociaż z okazji różnych świąt i uroczystości zdarza mu się zmieniać jego kolor. Pod nakryciem nosi aksamitną kamizelkę w kolorze świeżej cytryny. Znakiem charakterystycznym pana Kleksa są kieszenie w jego strojach. Każdy strój dyrektora Akademii zawiera niezliczoną ilość kieszonek.
Pan Kleks to miły, pogodny człowiek, z którym można porozmawiać na poważne tematy, ale również pożartować i pobawić się. Jest trochę dziecinny i infantylny, zdaje się, jakoby podchodził do życia z dużą beztroską. Zawsze pozytywnie patrzy na świat i nie widzi w nim nic złego. Jest optymistą, który wierzy, że ludzie są zawsze dobrzy.
Jednocześnie pan Kleks jest statecznym i odpowiedzialnym człowiekiem, który zarządza Akademią najlepiej, jak tylko może. Zawsze znajduje czas dla swoich uczniów i z chęcią z nimi rozmawia. Każdy z chłopców wie, że może się do niego zgłosić z problemem, a pan Kleks znajdzie rozwiązanie wszystkich kłopotów. Nigdy nie krzyczy, ponieważ woli edukować poprzez rozmowę. Uczniowie wiedzą, że mogą na nim polegać, a ich nauczyciel nigdy ich nie zawiedzie.
Potrafi dostrzec starania uczniów, nawet jeśli efekt końcowy nie jest idealny. Liczą się dla niego chęci i próby, a nie wyniki. Uważa, że odważny jest ten, kto podejmuje się wyzwania, mimo swoich braków czy lęków. Nagradza piegami chłopców, którzy ciężko pracują, uczą się i podejmują dodatkowe aktywności na rzecz społeczności szkolnej.
Pan Kleks to człowiek wybitnie uzdolniony. Potrafi unosić się w powietrzu. Chłopcy naśladują go, nadymając policzki, jednak nie potrafią wznieść się w górę. Pan Kleks potrafi zmieniać rozmiar przedmiotów, z małych robiąc duże, a z dużych małe. Umie także czytać w myślach – wie, kto, kiedy i o czym myślał wcześniej. Ma zdolność siadania na krześle, którego nie ma, a powinno być.
Co rano o szóstej wygłasza apel w swoim gabinecie i każdego z uczniów całuje w czoło. Zbiera lusterka, które odbijają sny chłopców, a później się im przygląda i ocenia je. Uczy sam prawie wszystkich przedmiotów w swojej Akademii. Prowadzi zajęcia z kleksografii, przędzenia liter, leczenia chorych sprzętów i geografii. Naucza chłopców czytania książek ze szpulek, ponieważ uważa, że jest to szybszy i mniej męczący sposób na zapoznawanie się z tekstami. Gra w geografię polega na grze w piłkę-globus i nazywaniu miejsc, które dotknęło się czubkiem buta.
Ambroży Kleks to bardzo pozytywna, ciepła postać, która wywołuje uśmiech na twarzy czytelników. Jest wzorem do naśladowania dla nauczycieli i rodziców, którzy mogą uczyć się od niego wesołości, zrozumienia i troski o własnych podopiecznych.