„Chmury” to komedia autorstwa Arystofanesa, która została stworzona w V wieku p.n.e. Autor krytykuje nowoczesne wychowanie młodego pokolenia obywateli Aten, które podsycane było przez Sokratesa, a w dziele uosobione w postaci filozofa.
„Chmury” powstały jeszcze za życia Sokratesa. Arystofanes nie był entuzjastą działań filozofa, krytykował go i oskarżał o demoralizację młodzieży. Nie wiadomo, czy dzieło nie jest w pewien sposób zapiskiem poczynań Sokratesa, ponieważ ten został skazany na śmierć za odrzucanie tradycji i psucie swoimi poglądami młodzieży.
Chmury – streszczenie krótkie
Jednym z dwóch głównych bohaterów jest Strepsjades – starszy, niezbyt inteligentny rolnik. Mężczyzna ma problemy finansowe, które sprawił mu jego syn – Fejdippides. Młody chłopak jest hazardzistą i uwielbia wyścigi konne, na których przegrał spory majątek. Początkowo trwonił pieniądze ojca, a kiedy te się skończyły, zaciągnął na nazwisko rodzica wiele pożyczek.
Strepsjades nie miał zamiaru spłacać długów, ponieważ jego możliwości finansowe były za małe, by to uczynić. Próbował pozbyć się długu w taki sposób, by nie stracić pieniędzy. Początkowo myślał o samobójstwie, jednak postanowił, że pobierze nauki w szkole Sokratesa, mając nadzieję, że dzięki temu nabierze odpowiedniej wiedzy i uda mu się wybrnąć z problemów obronną ręką.
Strepsjades nie jest jednak zbyt pojętnym uczniem. Wierzy we wszystko, co powie mu filozof, nawet wtedy, gdy ten nakazuje mu odrzucić wiarę w bogów, a zacząć czcić chmury. Sokrates wyrzuca swojego ucznia ze szkoły, nie mogąc się nadziwić, że nawet najprostsze abstrakcyjne pojęcia są dla Strepsjadesa za trudne.
Strepsjades próbuje więc namówić syna na naukę, ten się jednak nie godzi, uważając to za hańbiące zajęcie. Ojciec stosuje proste sztuczki psychologiczne i językowe, przekonując Fejdippidesa, że szkoła przyniesie mu więcej korzyści niż strat. Chłopak godzi się za drugim razem i udaje się do szkoły Sokratesa. Tam ma nauczyć się sztuki wysławiania się, by wybronić ojca w sądzie, który umorzy dług.
Po zakończonych naukach Fejdippidesowi udaje się wybronić ojca w sądzie. Jednak w chłopaku zaszła wielka zmiana mentalna. Stał się arogancki i zbyt pewny siebie, uważał się za lepszego od innych i czuł, że ma władzę nad mniej wykształconymi.
W pewnym momencie dochodzi do kłótni między Fejdippidesem i Strepsjadesem. Spór dotyczy literatury, a panowie sprzeczają się, czy lepszy jest Eurypides czy Ajschylos. Fejdippides wpada w szał i dotkliwie bije ojca. Później tłumaczy mu, że osoby starsze i dzieci należy karać, kiedy zachowują się niewłaściwie.
Ojciec jest załamany i skarży się chmurom, które czcił od czasów nauk u Sokratesa. Okazuje się, że to była jedynie przykrywka dla bogów, którzy w ten sposób sprawdzali lojalność Strepsjadesa. Mężczyzna boi się bogów i błaga ich o wybaczenie. W ramach pokuty i próby naprawienia swoich błędów, ucieka z domu i podpala szkołę filozofa.
Chmury – streszczenie szczegółowe
Główny bohater to Strepsjades. Jest on starszym rolnikiem, obywatelem Aten. Mężczyzna ma problemy finansowe, ponieważ jego syn, Fejdippides, lekkomyślnie i bezrozumnie zaciągnął pożyczki na nazwisko ojca. Chłopak z umiłowaniem gra na wyścigach konnych, jednak zawsze przegrywa. Strepsjades stara się znaleźć niezbyt uczciwy sposób, by pozbyć się długów. Chce oszukać wierzycieli, by nie zapłacić im ani grosza. Jedyny sposób, który wymyśla – samobójstwo – nie wydaje mu się zbyt dobry.
