Motyw śmierci
Warunki panujące w łagrze sprawiały, że śmierć była tam codziennością. Co rano widać było wywożone zwłoki. Ludzie umierali z powodu wycieńczenia, inni z głodu. By doprowadzić wykończonego pracą więźnia do stanu przydatności, był on wysyłany do trupiarni. Nie spełniała ona jednak swojego celu i zwykle pełniła funkcję kostnicy.
Zgony miały charakter masowy, przez co żyjący jeszcze więźniowie odczuwali jeszcze większe przygnębienie. Śmierci były anonimowe, nie wyprawiano nikomu pogrzebu, ciała wrzucano jedynie do zbiorowej mogiły. Nie prowadzono rejestru zmarłych, dlatego więźniowie samodzielnie prowadzili spis nieżyjących już towarzyszy. Nie umieli oni sobie z tym poradzić, dlatego niektórzy uciekali w dodatkową pracę (choć i tej podstawowej było bardzo dużo), inni po prostu czekali na śmierć. Nie chcieli popełniać samobójstwa, jednak liczyli, że przyjdzie ona szybciej, niż się spodziewają. Nazywano ich „religijnymi samobójcami”.
Motyw moralności
Narrator, który jest także autorem książki, porusza wątek moralności w obozie. On sam stara się mimo skrajnych warunków pozostawać wierny swoim wartościom etycznym. Jest to jednak trudne, ponieważ inni więźniowie, by przetrwać, łamią wszelkie zasady. Stosują oni tzw. odwrócony dekalog, nie mają litości. Jedyne czego pragną, to przetrwanie. Grudziński stara się ich jednak nie oceniać, ponieważ w takiej sytuacji nikt nie wie, jakby się zachował.
Spotyka on także po wojnie dawnych współwięźniów, którzy zwierzają mu się z czynów popełnionych w łagrze. On stara się być dla nich wyrozumiały, ponieważ sam pamięta, jak ciężko utrzymać pewien kanon wartości.