Wychowanie i czasy, w których żyjemy, wpływają na nasze cele, motywacje i myślenie. Podobnie wygląda z twórczością w każdej z epok, gdzie bohaterowie, scenerie i morał różni się od wyznania, sytuacji oraz możliwości życia codziennego. Czasy, w jakich żyje człowiek, mocno wpływa na jego życie i sposób postrzegania świata, miłości i ważnych aspektów codzienności.
W utworze „Król Edyp” Sofoklesa, autor przedstawia życie Starożytnej Grecji i ich wierzeń oraz wpływów na ich życie. Główny bohater, Edyp, został porzucony przez rodziców, króla Lajosa oraz Jokastę, przez usłyszaną przepowiednię, jakoby ich syn miał zabić ojca i poślubić matkę. Ojciec kazał służącemu, Forabasowi, zostawić go w górach. Sługa jednak uratował Edypa i przekazał go pasterzom, a ci oddali dziecko bezdzietnemu królowi Koryntu, Polibosowi i jego żony Merope. Kiedy Edyp dorósł, udał się do wyroczni delfickiej, a ta mu przepowiedziała, że zabije własnego ojca i poślubi matkę. Mężczyzna był przerażony, myśląc, że Meropa i Polibos są jego prawdziwymi rodzicami. W tym przeświadczeniu opuścił rodzinę i udał się do odległego państwa, by uchronić się przed tym losem. W trakcie drogi spotkał starca podróżującego z eskortą. Kiedy Edyp, będąc upartym, nie usunął się z drogi, wywiązała się bójka, w której mężczyzna zabił starca, którym był Lajos — ojciec młodzieńca.
Po tym udał się do Teb, gdzie po śmierci poprzedniego władcy, rządził Kreon. Usłyszał on, że pod miastem grasuje groźne stworzenie — mityczny Sfinks, który zadaje zagadkę, a nieszczęśników, którzy nie odgadną, zrzuca ich w przepaść. We śnie, syn króla miał wizję i udał się na górę do stworzenia. Znając odpowiedź na zagadkę spowodował, że zwierzę samo zrzuciło się z rozpaczy w otchłań. W nagrodę otrzymał rękę Jokasty i stał się królem Teb. Miał z nią dwóch synów i dwie córki, Polinika, Eteoklesa, Antygonę i Ismenę. Niedługo po zdobyciu tronu, Teby zaczęły być nawiedzane przez nieszczęścia. Edyp dowiedział się od Tejrezjasza, że cała ta sytuacja to kara, za zabicie ojca i ożenek z matką. Początkowo nie wiedział, o kogo chodzi, aż w końcu sługa, który przeżył bijatykę, w której umarł Lajos, wyjawił mu, że przepowiednia się spełniła. Zrozpaczony mężczyzna wyłupił sobie oczy i udał się na wygnanie. Ukojenie i oczyszczenie z grzechów otrzymał w Kolonos i tam także umarł. Jego losem sterowali bogowie, nieszczęście było nieuniknione i w to wierzono w Antyku. Fatum było czymś, co powodowało tylko tragedię i nieszczęście, ale nie można było go zmienić. W ten sposób ludność starożytnej Grecji żyła przez długi czas.
Przedstawicielem innego sposobu myślenia, spowodowanego wpływem literatury i czasów, w których żył bohater, jest powieść „Cierpienia młodego Wertera” Goethego. Młody Werter wyjechał na wieś, aby dojść do siebie po nieudanym romansie. Czas spędza głównie na czytaniu Homera oraz poznaje okolice i mieszkańców. Jego miłość do literatury zaczyna zniekształcać mu jego postrzeganie świata. Kluczową rolę w życiu bohatera odgrywa książka „Pieśni Osjana”. Werter utożsamia się ze szkockim śpiewakiem, jest samotny i opuszczony. Nie ma w nikim oparcia, nie może go znaleźć. Utwór ten utwierdza mężczyznę w swojej paranoi i manii prześladowczej, twierdząc, że cały świat jest przeciwko niemu. Werter znajduje wyjście z trudnej rzeczywistości w melancholijnie przedstawionym obrazie średniowiecznej Szkocji. W pewnym momencie spotyka Lottę — według niego najpiękniejszą kobietę. Ignoruje fakt, że posiada ona narzeczonego, chwilowo nieobecnego Alberta. Zakochuje się w niej i popada w klasyczne romantyczne szaleństwo miłosne. Wzoruje się na powieści „Nowa Heloiza” Jean Jacques Rousseau.
Werter uznaje, że jego miłość musi mieć wyraz symboliczny i uświadcza się w przekonaniu, że Lotta to jego bratnia dusza. Próbuje spełnić swoją wizję idealnej pary kochanków, prowadząc długie rozmowy z kobietą, wysyłając jej listy lub chodząc z nią na romantyczne spacery. Gdy w końcu wraca jej narzeczony, młodzieniec postanawia usunąć się z jej życia i wyjechał na placówkę dyplomatyczną, gdzie długo nie wytrzymał. Przeżył okrutne upokorzenie i wrócił do Waldheim, do swojej ukochanej, która już wyszła za Alberta. Tytułowy bohater coraz bardziej pogrąża się w swojej manii i obsesji, tracąc zdrowie psychiczne coraz bardziej. Miłość Wertera do Lotty jest uczuciem destrukcyjnym i obłędnym. Odrzucenie i zerwanie znajomości przez Lottę jest decydującym czynnikiem w decyzji o samobójstwie. Nieszczęśliwie zakochany bohater zabija się strzelbą pożyczoną od Alberta, wcześniej pisząc do Lotty list, w którym wyjaśnia, dlaczego tak postąpił, wiedząc, że w ten sposób będzie w myślach kobiety na zawsze. Pochowano go na pobliskim cmentarzu wśród dwóch lip. Jego historia to klasyczny obraz romantycznego romansu, który spowodował tragedię. Na jego wybory życiowe wpływ miała literatura i myślenie, że miłość musi być symboliczna.
Tadeusz Borowski w utworze „Proszę państwa do gazu” ukazuje życie w obozie koncentracyjnym w czasie II wojny światowej. Główny bohater jest także narratorem i opisuje wydarzenia, które dzieją się w obozie. Więźniowie z przywilejami, należący do tzw. Kanady objadają się smakołykami, które bohater dostał w paczce od matki. Ich życie odbiega od okrucieństwa i bestialstwa w innych barakach. Więźniowie Kanady czekają na kolejny transport, który mogą złupić. Henri marzy o francuskim winie i szampanie, a główny bohater wspomina o tym, że lepiej by było, gdyby przyniósł buty. Zwraca także uwagę na brak transportów w ostatnich dniach, a terror zmalał w obozie. Francuz twierdzi, że oby było więcej transportów, bo wtedy mają co jeść i dobrze żyją w rzeczywistości obozowej. Leniwe rozmowy przerwał im jeden z żołnierzy wołający więźniów na rampę do kolejnego transportu, gdzie po raz pierwszy idzie główny bohater. Wyjście na rampę traktowane było jako nagroda. W końcu na miejsce przyjechały wagony wypchane po brzeg ludźmi. Bunt i niepokój został przerwany serią z karabinu i wszyscy ucichli. Niemiec przypomina im, że tylko jedzenie mogą wziąć, a kosztowności są Rzeszy i jeśli coś wezmą, zostaną zabici. Wśród nowych więźniów są przerażone dzieci, które obserwując horror sytuacji, płaczą. Niemcy i Kanada rozdzielają transport. Młodzi i zdolni do pracy mężczyźni trafili do łagru, aby pracować, reszta zaś — do komór gazowych, na śmierć.
