Czasem nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak mocno świat, w którym żyjemy, jest urządzony według różnego rodzaju norm społecznych, obyczajów czy konwenansów. Są to dla nas rzeczy tak oczywiste, że niemal przezroczyste. Ma to swoje dobre strony, ponieważ dzięki temu nasza rzeczywistość jest uporządkowana, łatwiejsza do przewidzenia i przez to bezpieczniejsza. Jednak z drugiej strony to wizja świata, która może być ograniczająca i dla tych, którzy pragną czegoś więcej od życia niż bezpiecznego jego przeżycia – zwyczajnie zbyt ciasna. Na ten temat napisano wiele, więc w dzisiejszych czasach człowiek zainteresowany tym tematem ma do dyspozycji sporo literatury.
Tango to najsłynniejszy dramat Sławomira Mrożka. Autor ten przedstawił pewną rodzinę, w której jednak odwrócone były wszystkie wartości generacyjne. To rodzice byli buntownikami, którzy pogardzali moralnością i normami społecznymi, natomiast ich syn, Artur, pragnął życia uporządkowanego, zgodnego z tradycjami i przyzwyczajeniami. Główna oś fabuły dramatu opiera się właśnie na tym konflikcie. Stomil (ojciec) jest niespełnionym reżyserem teatralnym i życie traktuje jak jeden wielki eksperyment, w ramach którego zaprasza do domu obcego Edka.
Matka Artura odciąga go od bardzo dobrych studiów i zachęca do zostania artystą. Chłopak jednak widzi w takim stanie rzeczy zagrożenie, ponieważ w domu, w którym nie panują żadne zasady… nie ma się przeciwko czemu buntować, a bez bunt w określonym wieku nie ma jego zdaniem odpowiedniego rozwoju. Artur próbuje siłą wdrożyć rodzinę na tory tradycji, ale kończy się to absurdem i katastrofą, ponieważ chłopak ginie z ręki brutalnego Edka, który przejmuje władzę w domu i tańczy nad jego ciałem. Jego śmiercią nikt nie jest za bardzo przejęty. W tym więc przypadku doszło do sztucznego i przesadnego łamania granic i norm społecznych. Rodzice Artura buntowali się dla samego buntu, nie mieli już innego powodu, ich młodzieńcze ideały ulotniły się, tylko oni nie poszli do przodu. W przypadku rodziny z Tanga nieco większe przyłożenie się do norm społecznych mogłoby przynieść wszystkim dużo więcej szczęścia, a przynajmniej pomóc zapobiec tragedii.
Prawdziwym mistrzem jeśli chodzi o dyskusję na temat norm społecznych był Witold Gombrowicz, który na ten temat najpełniej wypowiedział się w swojej powieści, pt. Ferdydurke. Jego główny bohater, mimo ukończenia trzydziestu lat, trafia z powrotem do szkoły, gdzie musi dostosować się do postaw, póz, min i gąb, jakie tam panują. Bohater odwiedza również dworek w Bolimowie, należący do państwa Hurleckich – reprezentantów dawnej szlachty. Jest to nawiązanie do wspaniałych dworków polskiej literatury, m.in. do dworku w Soplicowie z Pana Tadeusza.
Hurleccy to ludzie, którzy na każdym kroku podkreślają swoją nowoczesność i wyzwolenie, jednak gdy przychodzi co do czego, okazują się niewolnikami tradycji, a ich egzaltowany libertynizm – jedynie wyćwiczoną pozą. Gombrowicz jasno daje czytelnikom do zrozumienia, że życie w społeczeństwie jest dla jednostki ludzkiej ciągłym przeskakiwaniem z normy w normę, z roli w rolę, z gęby w gębę. Nie ma od tego procesu żadnej ucieczki. Normy społecznie absolutnie zdominowały indywidualność, na czym cierpi nie tylko życie jednostek, lecz także świat, który bez wkładu ludzi wybitnych, przekraczających wspomniane normy, nie może pójść naprzód. Konstatacja Gombrowicza jest bardzo gorzka, ponieważ mówi nam, że utraciliśmy swój indywidualizm na rzecz społecznych norm, byle tylko żyć bezpiecznie i komfortowo.
Jak wynika z powyższych przykładów, na normy społeczne nie można patrzeć w sposób jednoznaczny, ponieważ niebezpieczeństwo niesie za sobą zarówno ich całkowite zignorowanie, jak i podporządkowanie się im w pełni. Trzeba więc znaleźć złoty środek i pamiętać, że społeczeństwa żyją według konkretnych norm po to, by wygodnie żyło się ich członkom, pojedynczym ludziom, których życia nie da się w każdym aspekcie ująć w reguły i zasady. W zachowaniu równowagi może pomóc wiedza, nauka oraz zdobywanie nowych doświadczeń życiowych.