Okoliczności powstania Hamleta

Współcześnie trudno jednoznacznie i niepodważalnie określić źródła Hamleta, gdyż teksty utworów, którymi inspirował się Szekspir, zaginęły i znane są tylko z przekazów pośrednich. Nie wiadomo dokładnie, kiedy Szekspir napisał Hamleta. Badacze jako przybliżoną datę podają 1601 rok. Był to czas, kiedy dramatopisarz pracował dla teatru The Globe. Powstały wtedy najważniejsze sztuki pisarza.

Postać księcia duńskiego znajduje swój prototyp w mitologii skandynawskiej. Heros Amlodhi (czy też Amleth) był synem Horwendilla i Geruthy. Fengo, brat Horwendilla, zabił ojca herosa i poślubił jego matkę. Amleth udawał szaleńca, aby uśpić czujność bratobójcy. Król nakazuje przyrodniej siostrze księcia, aby ta podstępem poznała prawdziwe zamiary Amletha. Heros dowiaduje się o spisku, dopuszcza się brutalnego gwałtu na dziewczynie, czym wpędza ją w obłęd. Król wysyła synowca do Anglii, gdzie zleca jego potajemne zabójstwo. Spisek się nie udaje. Amleth dociera do Anglii, poślubia angielską księżniczkę i powraca do kraju. Dzięki wsparciu matki zabija wuja i obejmuje władzę w państwie. Rządzi kolejne osiem lat, ginie z rąk innego wuja.

W 1570 roku we Francji ukazał się przekład skandynawskich legend w opracowaniu Belleforesta. Na podstawie tej pracy w latach osiemdziesiątych XVI wieku wystawiono w Anglii dramat o księciu Hamlecie. Spektakl nazywany jest Pra-Hamletem. W utworze pojawił się duch zmarłego władcy, motywem przewodnim zaś była żądza zemsty. Niewątpliwie Szekspir znał przedstawienie, co więcej można przypuszczać, że grał w nim jako aktor.

Po raz pierwszy wystawiono Hamleta Szekspira w 1601 roku. Brak jakichkolwiek zachowanych informacji dotyczących prapremierowych wstawień sztuki. W formie drukowanej utwór ukazał się dwa lata później, w roku 1603. Była to jednak wersja nieautoryzowana przez autora. Druga drukowana wersja pojawiła się w 1604 roku, tym razem Szekspir czuwał nad kształtem tekstu.

Geneza utworu opracowana na podstawie:

S. Helsztyński, Hamlet Wiliama Szekspira, Warszawa 1963, s. 20-26.

S. Helsztyński, Człowiek ze Stratfordu, Warszawa 1963, s. 154-157; 175-181.

J. Komorowski, „Hamlet” Wiliama Shakespeare’a, Warszawa 1992, s. 5-13.

Dodaj komentarz