Dzieło Antoine de Saint-Exupéry’ego „Mały Książę” należy do klasyki światowej literatury. Baśniowa opowiastka jest w rzeczywistości emocjonalną i filozoficzną nauką o życiu, skierowaną przede wszystkim do dorosłych. Autor przytacza na jej łamach motywy literackie, będące zarazem polem jego rozważań. Są to:
Motyw przyjaźni
Przyjaźni uczy Małego Księcia lis. Zwierze pokazuje, że jest ona powstawaniem zależności, długotrwałym procesem tworzenia więzów między dwiema osobami. Nazywa to oswajaniem, czyli stawaniem się nieodłącznym aspektem czyjegoś życia. Tak jak Mały Książę oswoił lisa, tak on sam został oswojony przez różę. Powieść uczy, że przyjaźń to proces, piękny, ale również mogący wiązać się z ryzykiem łez.
Motyw miłości
Pewnego dnia samotną rutynę życia Małego Księcia na jego planetoidzie przerywa pojawienie się róży. Chłopiec wchodzi w emocjonalną relację z kwiatem, opiekując się nim i martwiąc o jego dobro. Skomplikowane zachowanie róży jest jednak dla niego na tyle niezrozumiałe, że pomimo tego afektu, postanawia opuścić swoją planetę. Po pewnym czasie spędzonym poza nią uświadamia sobie, że o wyjątkowości róży stanowiło uczucie, które ich łączyło. Postanawia więc do niej wrócić. Miłość ukazana jest w powieści jako wymagająca stałej pielęgnacji, wartościowa relacja.
Motyw podróży
Historia Małego Księcia to w dużej mierze opowieść z jego podróży. Bohater opuścił swoją asteroidę, aby poznać świat i ludzi. Kiedy odwiedził pięć innych planet, poznając ich mieszkańców, zrozumiał, co było dla niego cenne. Dlatego też postanowił wrócić do swojej róży. Podróż jest tu więc okazją do poszerzenia horyzontów, ale również lepszego poznania samego siebie.
Motyw samotności
Wędrówka Małego Księcia przepełniona jest samotnością. Paradoksalnie wywołuje to spotkanie innych ludzi. S oni bowiem skupieni na sobie, pozbawieni wyobraźni i chęci do prawdziwego życia. Tym samym nie dają się „oswoić” – stać niezbędnym elementem czyjej codzienności. Krzyk na wyżynie również odpowiada bohaterowi jedynie echem jego własnego głosu. Dopiero lis uczy Małego Księcia przyjaźni i jej wartości.
Motyw śmierci
Mały Książę, aby wrócić z Ziemi na swoją planetę, daje się ukąsić wężowi. Następnie znika, pozostawiając dorosłego pilota. Zrozpaczony narrator z początku nie może pogodzić się ze śmiercią odejściem bohatera. Potem jednak zaczyna rozumieć, że śmierć jest rzeczą naturalną i nieuniknioną. Czeka ona każdego, tym samym żywi powinni się z nią pogodzić. Autor „Małego Księcia” przedstawia motyw śmierci niezwykle łagodnie, sugerując na swój sposób, iż jest ona tylko wyzwoleniem z ograniczeń otaczającego świata.
Motyw wyobraźni
Dzieci dzięki wyobraźni mogą spoglądać głębiej i widzieć więcej, niż przesyceni pragmatyzmem dorośli. Doskonale oddaje to przykład rysunku węża, który połknął słonia. Jedynie Mały Książę dostrzega w kształcie przypominającym kapelusz jego prawdziwe znaczenie.
Motyw dorosłości
Historia Małego Księcia jest w dużej mierze skonfrontowaniem dziecinnej niewinności i dorosłości. Pilot po zetknięciu z głównym bohaterem zauważa, że ludzie dorośli zamknęli się na marzenia i uczucia, a przez to maj trudność z pojęciem wielu prostych dla dziecka aspektów tego świata. Ich wymuszona powaga i pozorna odpowiedzialność w rzeczywistości nie pozwala im spoglądać głębiej w naturę ludzkiego bytu.
Motyw nałogu
Mały Książę w czasie swojej podróży odwiedza planetę Pijaka. Człowiek ten jest wiecznie pod wpływem alkoholu. Zapytany, dlaczego pije, odpowiada, że ze wstydu. Kiedy Mały Książę chce poznać jego powód, okazuje się nim właśnie picie. Pijak stanowi ucieleśnienie gorzkiej pętli, w którą wpada każdy uzależniony człowiek. Nie potrafiąc walczyć z własnymi słabościami, pogrąża się jeszcze bardziej, przez próbę ucieczki od wyrzutów sumienia.
Motyw chciwości
Kiedy główny bohater przybył na planetę zamieszkałą przez Bankiera, zetknął się z chciwością. Mężczyzna od pięćdziesięciu lat liczył gwiazdy. Uważał je bowiem za swój własność, ponieważ nikt inny nie rościł sobie do nich pretensji. Bankier nigdy nie marzył, przez liczenie swojego majątku nie miał też czasu na cieszenie się nim. Posiadał gwiazdy dla samego faktu posiadania.
Motyw próżności
Kiedy Mały Książę opuścił swoją planetę, trafił na glob zamieszkały przez Próżnego. Człowiek w ekstrawaganckim kapeluszu pragnął jedynie atencji innych. Kłaniał się w pas, kiedy chłopiec klaskał. Nie słuchał przy tym, co on miał do powiedzenia. Uważał bowiem, że to inni żyją, by go podziwiać. Jego postawa była jednak śmieszna.
Motyw władzy
W czasie swojej wędrówki po innych planetach Mały Książę ląduje na globie, zamieszkałym przez Króla. Zajmujący całe niewielkie ciało niebieskie płaszcz z gronostajów i etykieta są jednak tylko pozorami – Król jest sam na swojej planecie i nikim nie rządzi. Gdy Mały Książę do niego przybywa nareszcie ma komu wydawać rozkazy. Uczy go przy tym, że władca nie może wydawać poleceń niemożliwych – podważałoby to bowiem jego autorytet. W rzeczywistości Król jest ogromnie samotny i pragnie, by chłopiec został z nim na jego planecie.