Dzisiejsze czasy są dość niespokojne. Obserwujemy walki toczące się za naszą wschodnią granicą, gdzie Ukraińcy chronią swój kraj i starają się bronić go przed atakami najeźdźcy. Mimo tego, że wojna toczy się tuż za naszą ścianą, my sami, na szczęście, nie wiemy, jak to jest znaleźć się w takiej sytuacji. Zdecydowana większość obecnie żyjących Polaków wojnę zna jedynie z lekcji historii, opowieści dziadków, relacji telewizyjnych, książek lub filmów. Nie musimy zastanawiać się, jak zachować się w sytuacji bezpośredniego zagrożenia, ponieważ w niej nie jesteśmy. Można teoretyzować, jednakże nigdy nie wiemy, jak rzeczywiście byśmy postąpili, gdyby wojna zastała nas niespodziewanie.
Jednak część z nas, mimo strachu i obawy przed śmiercią, zdecydowałaby się walczyć za swoją ojczyznę, ponieważ poczułaby powołanie i odwagę. W tych najtrudniejszych momentach ludzie potrafią wspiąć się na wyżyny swoich umiejętności i wydobyć z siebie cechy, o których wcześniej się nie podejrzewali. Niesamowita odwaga i chęć walki o swoje ideały to jedne z tych elementów, które aktywują się w nas w czasie zagrożenia życia.
Tak też było w przypadku bohaterów powieści „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego, opartej na faktach. Bohaterami książki są młodzi ludzie, pełni marzeń, planów i miłości do świata, którzy pragną się rozwijać i zakładać rodziny. Niestety, zastaje ich II wojna światowa, a najazd hitlerowców sprawia, że bardzo szybko muszą dorosnąć. Harcerze stali się pełnoprawnymi żołnierzami, gotowymi poświęcić życie dla swojej ojczyzny, chociaż część z nich nie była jeszcze pełnoletnia. Robili to, bo wiedzieli, że każda para rąk jest ogromnie ważna w walce o własny kraj. Czuli w sobie zapał i werwę, a przede wszystkim nienawiść do wroga. Myśleli jedynie o wygranej i o dalszym życiu, a ich odwaga w walce, zaciętość i poświęcenie zostały docenione i zilustrowane na kartach powieści.
Główne postaci powieści – Rudy, Alek i Zośka – to trzech dwudziestokilkuletnich przyjaciół, którzy bez wahania stają do walki z okupantem, jednocześnie biorąc odpowiedzialność za prowadzone przez siebie grupy młodszych wojaków. Każdego dnia mogli zginąć w walce, poprzez narażenie się najeźdźcy lub trafić do obozu koncentracyjnego. Obawiali się śmierci, jednak wiedzieli, że nie mogą zamknąć się w domu i czekać na rozwój wydarzeń. Musieli sami wziąć sprawy w swoje ręce i doprowadzić Polskę do wolności. Mimo strachu, dzielnie bronili kraju i swoim hartem ducha dołożyli cegiełkę do utrudnienia życia nazistom.