Damis – charakterystyka
* Syn Orgona, pojawia się już w pierwszej scenie, jawnie sprzeciwiając się nowym porządkom wprowadzonym przez ojca. Nie kryje się z niechęcią do Tartuffe’a, formułując groźby świadczące o jego młodzieńczej porywczości:
* Syn Orgona, pojawia się już w pierwszej scenie, jawnie sprzeciwiając się nowym porządkom wprowadzonym przez ojca. Nie kryje się z niechęcią do Tartuffe’a, formułując groźby świadczące o jego młodzieńczej porywczości:
* Matka Orgona, energiczna starsza pani, pojawia się w pierwszej scenie aktu I i opisuje sytuację w rodzinie, nie stroniąc od złośliwych uwag; krytykuje domowników, ich styl życia;
* Stanowi on parę dla Tartuffe’a jako osoba oszukiwana – dzięki temu zabiegowi jeszcze wyraźniej widać łajdactwa Świętoszka;
* Tartuffe to tytułowy bohater, akcja podporządkowana jest mu od początku, choć pojawia się dopiero w 2. scenie aktu III – wcześniej w wypowiedziach bohaterów przewijają się liczne głosy na jego temat.
Miłość między Marianną i Walerym: młodzi bohaterowie chcą się pobrać, ale staje im na drodze zmiana decyzji Orgona, który wcześniej obiecując rękę swojej córki Waleremu, postanowia, by wyszła ona za mąż za Tartuffe’a.
Orgon jest głową rodziny mieszczańskiej, katolickiej, o modelu typowo patriarchalnym (w której o wszystkim decyduje mężczyzna). Po śmierci żony powtórnie ożenił się z Elmirą, prawdopodobnie znacznie młodszą od niego kobietą. Ma dwoje dzieci z pierwszego małżeństwa, Mariannę i Damisa.
Fałszywa pobożność jest tematem komedii Świętoszek i główną cechą jej tytułowego bohatera, Tartuffe’a, który wykorzystuje dobroduszność i szczere intencje Orgona do realizacji własnych celów, takich jak podźwignięcie się z nędzy, zdobycie majątku i pozycji. Bez skrupułów, posługując się sprytnym kamuflażem i kłamstwami, bohater zyskuje pełne zaufanie Orgona i pani Pernelle.
Scena otwierająca sztukę stanowi ekspozycję, czyli sytuację zarysowującą główne problemy utworu. Z ust matki Orgona, pani Pernelle, padają słowa gorzkiej krytyki wobec całej rodziny, panujących w niej zwyczajów i rzekomego braku szacunku dla starszej pani.
1. Pani Pernell krytycznie wypowiada się o domu Orgona.
Świętoszek został wystawiony na scenie po raz pierwszy 12 maja 1664 roku jako uroczystość towarzysząca otwarciu pałacu oraz ogrodów w Wersalu. Król Francji Ludwik XIV przyjął tę sztukę z entuzjazmem, jednakże przedstawiciele władz kościelnych z biskupem Paryża na czele byli nią oburzeni.