Bardzo rozmaite przyczyny potrafią skłonić człowieka do wyruszenia w podróż. Czasem jest to zwykła ciekawość lub chęć odpoczynku w egzotycznym miejscu. Niekiedy przymus, jak w przypadku ludzi, którzy z przyczyn politycznych lub wojennych muszą opuszczać swoje domy i kraje. Są jednak sytuacje, kiedy człowiek wyrusza, by w odmiennym otoczeniu spróbować zrozumieć lepiej samego siebie i usłyszeć swój wewnętrzny głos.
W mitologii greckiej mamy do czynienia m.in. z mitem o Orfeuszu i Eurydyce. Para kochanków zostaje rozdzielona przez tragiczną śmierć dziewczyny. Orfeusz udaje się za nią aż do krainy umarłych, by swoim pięknym śpiewem, z którego słynął, spróbować udobruchać Hadesa, by ten zwrócił mu miłość jego życia. Trzeba przyznać, że wyprawa na drugą stronę rzeki życia to chyba najdalsza podróż, jaką można sobie wyobrazić.
Orfeusz jednak nie miał wyjścia, nie wyobrażał sobie już życia bez Eurydyki. Hades zgodził się na prośbę młodzieńca pod warunkiem, że on sam wyprowadzi ukochaną z zaświatów, ale nie obejrzy się w jej kierunku ani razu, aż wyjdą na światło dzienne. Orfeusz z początku dawał radę, lecz tuż przed końcem drogi powrotnej przemogła go ciekawość czy ukochana na pewno podąża za nim. Odwrócił się i zobaczył jak słudzy Hadesa wciągają Eurydykę z powrotem do świata umarłych. Po tym wydarzeniu Orfeusz pogrążył się w wiecznej rozpaczy.
Podróż można jednak rozumieć mniej metafizycznie, a bardziej dosłownie. Odyseusz, bohater słynne Odysei Homera, wyrusza w drogę powrotną do rodzinnej Itaki, jednak wskutek gniewu Posejdona jego podróż wydłuża się do dziesięciu lat. Mężczyzna jednak jest zdeterminowany i dzięki swojemu wrodzonemu sprytowi i inteligencji pokonuje kolejne przeszkody, unika niebezpieczeństw i dociera do domu.
Mały Książę, tytułowy bohater powiastki filozoficznej autorstwa Antoine’a de Saint Exupery’ego był małym chłopcem,kiery wyruszył w podróż. Powód? Na jego niewielkiej planecie pojawiła się Róża, która próbowała go sobie podporządkować i wmówić mu, że tak wygląda miłość. Chłopiec wyruszył w kosmiczną podróż, by poznać życie i poradzić się mądrzejszych od siebie ludzi. Pomoc znalazł dopiero na Ziemi, gdzie tajniki przyjaźni wytłumaczyć mu Lis.
Główny bohater Kordiana Juliusza Słowackiego również wyrusza w podróż po Europie, by przekonać się czy świat naprawdę jest tak nieczuły i pozbawiony szlachetności, jak mu się wydawało. Potwierdziły się jego najgorsze obawy – romantyczne idee istniały tylko w wierszach i na kartach powieści, rzeczywistość zaś była brutalna i brudna.
Każda podróż jest różna od poprzedniej i od następnej. Każda pokazuje nam coś innego i czegoś innego nas uczy. Również o nas samych. Być może zwłaszcza o nas samych. Być może to jest właśnie najważniejszy cel każdej, najmniejszej nawet podróży, choćby była nawet wyjściem z domu do pobliskiego sklepu. Literatura pokazuje nam, że warto jest przełamać się czasami wyruszyć w drogę, nawet jeśli z początku wydaje się nam ona straszna, przerażająca i niemożliwa do ukończenia. Jeśli jest się wystarczająco zdeterminowanym, zawsze dojdzie się do celu.