Miron Białoszewski – biografia

Miron Białoszewski urodził się 30 lipca 1922 roku w Warszawie, tam też zmarł, po zawale serca, 17 czerwca w 1983 roku. W czasie II wojny światowej zdał maturę na tajnych kompletach i zaczął studiować polonistykę, również na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Przeżył powstanie warszawskie, a po jego klęsce został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu i po zakończeniu wojny wrócił do Warszawy.

Podejmował się wielu prac, m.in. na Poczcie Głównej i w „Kurierze Codziennym”. W czasach socrealizmu pisał głównie utwory dla dzieci – w latach 1952-1955 współpracował z pismami dla dzieci i młodzieży, np. ze „Świerszczykiem-Iskierką”. Pisał wiersze i piosenki dla dzieci także razem z Wandą Chotomską.

Za datę debiutu Białoszewskiego uznaje się wydanie tomiku poetyckiego Obroty rzeczy w 1956 roku. Książka ta wzbudziła duże zainteresowanie krytyków i czytelników.  Poezja zawarta w tym tomie została zaprezentowana w ramach „Prapremiery pięciu poetów” w „Życiu Literackim” obok m.in. poezji Zbigniewa Herberta. Białoszewski zawsze pozostał jednak poetą osobnym, niedającym się wpisać w jakiś główny nurt i z wyboru nie wiązał się z grupami poetyckimi oraz nie angażował się w politykę.

Ważny wątek z życia poety to teatr. W 1955 roku Białoszewski założył razem z Lechem Stefańskim i Bogusławem Choińskim prywatny, eksperymentalny Teatr na Tarczyńskiej,  następnie po jego rozpadzie kolejny – tym razem w swoim mieszkaniu na placu Dąbrowskiego Teatr Osobny, wraz z malarką i aktorką Ludmiłą Murawską oraz malarzem Ludwikiem Heringiem. Białoszewski sam pisał sztuki dla tych teatrów, występował także jako aktor. Bardziej znane z tych sztuk to Wiwisekcja, Szara msza, Kabaret. Mieszkanie, w którym znajdował się Teatr Osobny, dzielił Białoszewski ze swoim wieloletnim życiowym partnerem, malarzem Leszkiem Solińskim, który został po śmierci Białoszewskiego spadkobiercą praw autorskich do jego utworów.

W kolejnych latach ukazały się tomu poetyckie Rachunek zachciankowy w 1959, Mylne wzruszenia w 1961 oraz Było i było w 1965 roku. Najsłynniejszym dziełem okazał się jednak Pamiętnik z powstania warszawskiego, wydany w 1970 roku. Jest to dokument osobisty, pisany swoistą techniką „przepisywania” żywej mowy, czytając go jesteśmy uczestnikami zdarzeń.

Białoszewski z czasem upodabniał swoje wiersze do prozy, celowo zmieniając swoją twórczość w dziennik zdarzeń. Zyskiwał on wyjątkowość, dzięki wyjątkowości jego osoby i sposobie, w jaki mieszał różne rodzaje i gatunki, nie posługując się jednak fikcją literacką. Przykładem są Donosy rzeczywistości z 1973 roku.

Pośmiertnie, w 2012 roku nakładem wydawnictwa Znak ukazał się Tajny dziennik Mirona Białoszewskiego.

Dodaj komentarz