Przyjaźń to, obok miłości, najpiękniejsza relacja, jaką możemy sobie wymarzyć. Posiadanie przyjaciół sprawia, że jesteśmy w stanie dzielić z kimś smutki i radości, a także wykazywać się empatią oraz bezinteresowną pomocą innym osobom. Do dziś nie wiadomo, co sprawia, że ludzie zaczynają się dobrze ze sobą dogadywać i stają się sobie bliżsi niż z innymi.
Trudno określić, czym dokładnie jest przyjaźń. Bo czy można ją nazwać po prostu więzią między ludźmi? Czy to nie jest coś więcej? Sensem przyjaźni jest zacieśnianie relacji przez cały czas jej trwania, poznawanie się i uczestniczenie wzajemnie w swoich życiach. Przyjaźnie czynią nas lepszymi ludźmi, sprawiając, że stajemy się pełniejsi, bogatsi w doświadczenia, nowe umiejętności i uczucia.
Motyw przyjaźni przewija się w literaturze od lat. Czerpano z niego już w starożytności, wplatając w mitologię przyjazne relacje między bogami. Ta niezwykła więź międzyludzka ma również miejsce w Biblii, opisując relację chociażby między Jezusem a Łazarzem. W kolejnych epokach również przewijał się motyw przyjaźni, co czyni go jednym z najpopularniejszych wątków w literaturze.
Kultowym przykładem powieści związanej z przyjaźnią jest „Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego. Trudno znaleźć opowieść, która lepiej oddaje sens znajomości i jej wpływu na człowieka. Książka opowiada o międzyplanetarnej podróży małego chłopca, który wyruszył w drogę, by zdystansować się od Róży, którą się opiekował. W czasie swej wyprawy poznaje kolejne osoby, które uczą go prawd o dorosłym, dojrzałym życiu.
Jednak najważniejsze spotkanie chłopiec przeżywa na Ziemi. Spotyka tam lisa, z którym próbuje się bawić, jednak nie udaje mu się to. Lis wyjaśnia Księciu, iż problemem jest brak wspólnej więzi, jaka mogłaby łączyć obu bohaterów. Chłopiec nie do końca jest w stanie zrozumieć, o co chodzi zwierzęciu. Lis tłumaczy, iż przyjaźnie, więzi i wspólne zrozumienie wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania obu stron. Nie można nakazać komuś zacieśnienia więzi, to musi być spontaniczne i rodzić się powoli. Mały Książę dowiaduje się, że próba poznania drugiej osoby i bycie obok w każdej sytuacji jest właśnie sensem przyjaźni i relacji, które mogą przetrwać lata.
Mały Książę dowiaduje się, że przyjaźń to piękna rzecz i zaproszenie do swojego życia innej osoby. Jednocześnie poznaje ból związany z odejściem przyjaciela. Tak czyni lis, który pragnął więzi i oswojenia przez kogoś, a chłopiec nie był zainteresowany pogłębianiem znajomości. Lis postanowił więc odejść. Jednak ta ważna nauka, którą odebrał Książę sprawiła, iż na zawsze będą w pewien sposób sobie bliscy. Ich spotkanie odbiło się na charakterze i światopoglądzie chłopca, który mógł w końcu kogoś nazwać prawdziwym przyjacielem.
Pięknym przykładem przyjaźni jest również relacja, jaka wiąże Wokulskiego i Rzeckiego – bohaterów „Lalki” Bolesława Prusa. Mimo różnicy wieku, panowie doskonale się dogadywali ze sobą i wspierali, nawet w najtrudniejszych sytuacjach. Ich relacja trwała przez długie lata, a rozpoczęła się, gdy Wokulski pracował u Hopfera. Młody chłopak był ambitniejszy, więc Rzecki postanowił pomóc mu zdobyć nowe mieszkanie i załatwił pracę u Minclów. Przyjaciele zamieszkali razem, a gdy Wokulski postanowił wyruszyć na powstanie styczniowe, Rzecki go wspierał.
Wokulski mógł liczyć na przyjaciela również po powrocie z powstania. Rzecki pomógł mu odzyskać pracę u Minclów, a później towarzyszył w ślubie z Małgorzatą i po jej śmierci. Ignacy robił wszystko, by przyjaciel nie załamał się po stracie małżonki i wyciągał go do różnych miejsc kultury, by Wokulski nie zadręczał się smutnymi myślami. W ten sposób Stanisław poznał Izabelę Łęcką.
Bez względu na to, gdzie przebywał Wokulski, panowie pisali do siebie długie i pełne ciepła listy. Nie zapominali o sobie i nadal wspólnie podejmowali decyzje, wspierając się wzajemnie. To Rzecki przejął sklep po Wokulskim, kiedy ten wyjechał za granicę. Stanisław wiedział, że Ignacy będzie najlepszą osobą do zarządzania sklepem. Ufał mu w pełni do tego stopnia, że nawet nie sprawdzał rachunków, wiedząc, że przyjaciel go nie oszuka.
Oprócz wzajemnego zaufania i wspólnie prowadzonego interesu, panów łączyły też podobne zamiłowania. Lubili rozmawiać ze sobą na bieżące tematy i często dyskutowali na temat polityki. Dzielili się przemyśleniami i lękami, ale również radościami. Rzecki nienawidził plotek, jakie tworzyły się dookoła Wokulskiego i starał się z nimi walczyć. Chciał dla niego jak najlepiej, dlatego nie godził się na związek z Łęcką i robił wszystko, by przyjaciel związał się ze Stawską, którą uważał za znacznie lepszą kandydatkę na żonę.
Przyjaźń to wspaniała więź, która łączy ze sobą ludzi i sprawia, że mamy z kim dzielić radosne i smutne chwile. Przyjaciele są w stanie dla siebie zrobić naprawdę wiele, troszcząc się o bliską sobie osobę. Jednocześnie, relacje te odciskają na człowieku duże piętno, sprawiając, że doświadcza nowych rzeczy. Przyjaźnie są piękne i warte utrzymywania, ponieważ trudno nawiązać z kimś tak magiczną, niesamowitą więź.