Poświęcenie się dla idei a osobiste szczęście. W pracy odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego i wybranych kontekstów.

Konflikt idei i osobistego szczęścia był obecny w literaturze od wieków. Podejmowało go wielu artystów, jednak nie ma uniwersalnej odpowiedzi, co w takiej sytuacji należy zrobić. Wielu ludzi w takiej chwili nie chce wybierać wcale, jednak nie zawsze wycofanie się jest możliwe. W mojej opinii warto poświęcać się dla idei, ponieważ pozostawanie wiernym swoim wartościom również daje człowiekowi szczęście. Czasami jednak może wiązać się z trudnościami i bólem. 

Pierwsze próby poruszenia tego tematu pojawiały się już w dziełach antyku. Sofokles na przykładzie Antygony, tytułowej bohaterki jego dramatu antycznego ukazał konflikt wartości i osobistego szczęścia. Kobieta nie musiała wybierać pochowania brata i żyć w spokoju dalej. Polinejkes został uznany za zdrajcę przez króla Kreona, który z tego powodu zakazał jego pochowania. Było to jednak niezgodne z obyczajem, Grecy wierzyli, że dopiero po pogrzebaniu ciała zmarły może przejść przez rzekę Styks i dotrzeć do Hadesu, gdzie spotka go wieczny odpoczynek. Antygona nie chce, aby jej brat cierpiał. Woli narazić się na karę niż wiedzieć, że była złą siostrą. Ismena, jej siostra próbuje przekonać bohaterkę, że ważniejsze jest jej życie i szczęście. Tytułowa bohaterka tragedii tłumaczy jej jednak, że niepochowanie brata byłoby dla niej bardzo bolesne i nigdy nie potrafiłaby już być szczęśliwa. Z tego względu decyduje się na złamanie zakazu Kreona, co kończy się dla niej śmiercią. Woli poświęcić się dla idei, co również uważam za słuszną opcję, ponieważ Antygona nie potrafiłaby być później szczęśliwa. 

Wybranie walki o wyższe wartości zawsze było domeną głównie ludzi młodych, którzy nie mają do stracenia tak wiele, jak ludzie dojrzali. Stąd wyjątkowa popularność i chęć walki o ideały wśród młodzieży, która jest przekonana o słuszności jakiegoś poglądu. W okresie romantyzmu Polska znajdowała się pod zaborami, a młodzi ludzie chcieli odzyskać wolność. Z tego względu w tym czasie było wiele powstań narodowych, choć żadne nie zakończyło się sukcesem. Nastrój ten wzmagała literatura, która opisywała bohaterów, którzy również byli gotowi zginąć za swoje wartości. Takim przykładem może być „Kordian” Juliusza Słowackiego. Tytułowy bohater jest typową postacią romantyczną. Pojawia się wątek nieszczęśliwej miłości do Laury, jak również istotniejszy w tym kontekście motyw walki narodowowyzwoleńczej. Kordian pod wpływem przemiany podczas podróży po Europie wraca do Warszawy wziąć udział w spisku przeciwko carowi. Nie poddaje się również w sytuacji, gdy jego towarzysze postanawiają nie wykorzystywać okazji pobytu władcy rosyjskiego w mieście. Postanawia samotnie zakraść się do pałacu i zabić tyrana. Choć mu się to nie udaje ze względu na niewystarczająco silny charakter, jest gotowy ryzykować własne życie dla wolności. Ze względu na otwarte zakończenie nie wiadomo, czy wyrok został w końcu wykonany. Taki sposób zostawiania niedopowiedzeń jest również cechą typową dla sztuki romantycznej. 

Innym utworem z okresu romantyzmu, który pokazuje, że ważniejsza jest walka dla idei to trzecia część „Dziadów” Adama Mickiewicza. W dramacie romantycznym pojawia się wiele postaci, które gotowe są poświęcić wszystko dla wolności. Jest to oczywiście główny bohater, Konrad, który z patriotycznego obowiązku wygłasza „Wielką Improwizację” i jest gotowy pojedynkować się z samym Bogiem oraz wziąć na siebie cierpienie całego narodu. Innym bohaterem, który realizuje to założenie, jest Tomasz. Mężczyzna chce się przyznać do zarzutów Nowosilcowa i wziąć na siebie odpowiedzialność, w ten sposób chroniąc innych członków towarzystwa filomatów i filaretów. Nie wie, co się z nim stanie, jednak najpewniej zostanie wywieziony za to na Syberię (co można wnioskować na podstawie innych opisanych w dramacie represji, które spotykały Polaków pod carskim butem). Bohaterowie ci są gotowi poświęcić wszystko dla dobra innych, którzy będą mogli odzyskać w przyszłości niepodległość. 

Szczęście osobiste jest ważne, jednak czasami warto poświęcić się dla wyższych idei. Można robić to z różnych powodów, np. z chęci wzięcia udziału w czymś dużym i zostać zapamiętanym, czy też być wiernym swoim wartościom. Literatura, zwłaszcza polskiego romantyzmu pokazuje, że to właśnie podążanie za ideałami jest lepszym rozwiązaniem. Nie można jednak oceniać ludzi, którzy z różnych powodów decydują się na priorytetowe postrzeganie swojego szczęścia.  

Dodaj komentarz