Pieśń XX z Ksiąg pierwszych, nazywana od rozpoczynających ją słów Miło szaleć, kiedy czas po temu, ma charakter biesiadny. Kochanowski odwołuje się tu do dwóch starożytnych szkół filozoficznych: epikureizmu i stoicyzmu.
Charakterystyczny dla literatury odrodzenia był wzorzec ziemianina, któremu Mikołaj Rej poświęcił obszerny Żywot człowieka poczciwego. Ten sam ideał postuluje Jan Kochanowski w Pieśni II z Ksiąg pierwszych, tytułowaną od początkowych słów Serce roście patrząc na te czasy. Wyraża przy tym typowy renesansowy optymizm.
Jan Kochanowski (ur. w 1530 r. w Sycynie, zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie) – najwybitniejszy poeta polskiego renesansu i jeden z najważniejszych przedstawicieli renesansu w Europie.
Jan Kasprowicz był przede wszystkim jednym z najbardziej znanych poetów Młodej Polski, ale też szanowanym krytykiem, publicystą i profesorem. W swojej twórczości poruszał różnorodne kwestie – od tematyki społecznej i losów chłopów na wsi, po wiersze opiewające tatrzańskie krajobrazy. Do tej drugiej grupy należy utwór o incipicie O Wierchu, ty Wierchu Lodowy, będący XV z cyklu Księga Ubogich, wydanego w roku 1916.
Utwór Z chałupy I (Chaty rzędem na piaszczystych wzgórkach) pochodzi ze zbioru Z chałupy, tomu czterdziestu sonetów wydanych w roku 1887. Ich autorem był Jan Kasprowicz, jeden z najbardziej prominentnych reprezentantów Młodej Polski. W omawianym etapie twórczości poeta poruszał tematy bliskie jego sercu – ponieważ sam pochodził z terenów wiejskich, skupiał się na rażących nierównościach pomiędzy chłopami, a wyżej sytuowanymi warstwami społecznymi.
Z chałupy to zbiór sonetów złożony z czterdziestu wierszy, opublikowany w 1887 roku. Jego autorem jest jeden z najsłynniejszych poetów młodopolskich, Jan Kasprowicz, którego twórczość na przestrzeni lat podlegała artystycznym i światopoglądowym przemianom. Utwór Z chałupy XV, znany pod incipitem Miała rolę, sprzedali jej rolę, opowiada o ciężkim, ubogim życiu zapracowanych chłopów i chłopek na wsi.
Księga ubogich I to utwór rozpoczynający cykl o tej samej nazwie (Księga ubogich), opublikowany w roku 1916, składający się z czterdziestu trzech liryków. Zbiór jest odzwierciedleniem przeżyć i refleksji związanych z tatrzańskimi wędrówkami. Napisany został przez Jana Kasprowicza, młodopolskiego poetę, który w swojej twórczości odwoływał się do motywów podhalańskich – choć pochodził z Kujaw, opiewał piękno gór.
Hymn św. Franciszka z Asyżu to utwór, który opublikowano w zbiorze Salve Regina, wydanym w roku 1902. Był to ostatni okres twórczości Jana Kasprowicza, polskiego poety epoki Młodej Polski, wykorzystującego w swoich dziełach różnorodne nurty – naturalizm, ekspresjonizm czy symbolizm. Opisuje pojednanie się z Bogiem po wielu latach buntu oraz wewnętrznej walki z postrzeganiem Stwórcy przez samego autora.
Tematyka relacji człowieka i Boga to kwestia nader często poruszana w utworach Jana Kasprowicza, wybitnego poety, krytyka literackiego, dramaturga i tłumacza związanego z epoką Młodej Polski. W wierszu Księga Ubogich III (Nie ma tu nic szczególnego) – inspirując się filozofią św. Franciszka z Asyżu – dokonuje pochwały prostego życia i doceniania wspaniałego świata i natury, które oferował nam ludziom miłosierny Stwórca.
Jan Kasprowicz był przedstawicielem Młodej Polski – poetą, krytykiem, tłumaczem i dramaturgiem – który w swojej twórczości poruszał się w nurtach symbolizmu, naturalizmu, ekspresjonizmu czy katastrofizmu. W wierszach odwoływał się do kwestii trudnych doświadczeń życiowych, biedy, samotności czy też relacji człowieka z Bogiem, fascynował się Kujawami, Tatrami i Dalekim Wschodem. Badacze literatury cenią go za wyjątkową niezależność oraz oryginalną formę dzieł.