W poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego funkcjonują dwie wzajemnie wykluczające się idee: świata, czyli wartości ziemskich, i Boga. Pragnienie doczesnych rozkoszy kłóci się w twórczości autora Sonetów z marzeniem o wiecznym szczęściu w obecności Stwórcy i zasłużeniu na Jego miłość.
Polszczyzna literacka w czasach Sępa miała przeszłość liczącą zaledwie jedno pokolenie. Była na ogół mało zdyscyplinowana, rozgadana i niezgrabna, ponieważ ówczesny język z trudem dostosowywał się do rygorów artystycznej wypowiedzi.
Nie trzeba być bystrym obserwatorem, by spostrzec, że u Sępa prawie nieobecna jest zewnętrzna rzeczywistość. Poetycki świat Rytmów, pełen ruchu ogarniającego wszystkie jego elementy, jest niezwykle ubogi w realia życia, opanowany przez kilka motywów, które wykorzystane są jednak w rozmaitych ujęciach.
Zgłębiając problem twórczych inspiracji Sępa, należy zwrócić uwagę na jego kontakty ze spowiednikiem, Antoninem z Przemyśla. Z jego relacji wynika, że Szarzyński miał tłumaczyć Różaniec[1], dzieło hiszpańskiego mistyka, Ludwika z Grenady.
Charakter kultury literackiej Sępa świadczył o jego gruntownym oczytaniu w literaturze grecko-rzymskiego antyku oraz w Piśmie Świętym. Inspiracje, a więc motywy i tematy, wokół których obraca się poezja Szarzyńskiego, są wspólną własnością wszystkich ówczesnych artystów.
Mikołaj Sęp Szarzyński tworzył w okresie odrodzenia. Był pisarzem o pokolenie (czyli mniej więcej o dwadzieścia lat) młodszym od Jana Kochanowskiego.
Jeśli Sęp urodził się w roku 1550, przeżył trzydzieści jeden lat. Odszedł zatem, ledwie zdążywszy zarysować swoje możliwości twórcze. Pośmiertną edycją jego utworów zajął się brat Jakub, ogłaszając drukiem w 1601 roku, a więc u samego progu XVII wieku, stulecia rozkwitu baroku, zbiorek Rytmy abo wiersze polskie.
Klasycy literatury tworzą zazwyczaj przez wiele lat, czas ich aktywności twórczej można poddawać periodyzacji, a w pisarskim dorobku odkrywać rozkwit możliwości, ich dynamikę, zmienność, dojrzewanie, niekiedy – z czasem – uwiąd talentu.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (ur. w 1891 r. w Krakowie, zm. w 1945 r. w Manchesterze) – poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojenngo.
Przez pierwsze dziesięć lat pracy twórczej Konopnicka stała się uznaną poetką. Trzeba jednak pamiętać, że pisarka poza liryką dała się poznać także jako dramatopisarka (Z przeszłości, 1881) oraz autorka poematu Imagina (ogłaszany częściami od 1886 roku, wydany jako całość w 1913 roku). W swej twórczości Konopnicka ulegała inspiracji romantyzmem (zarówno na poziomie światopoglądu jak i w poetyce), propagowała antyfeudalne i wolnomyślowe dążenia pozytywistyczne.