Natalia Dąbrowska

Widokówka z tego świata – interpretacja

Wiersz „Widokówka z tego świata” pochodzi z tomu Widokówka z tego świata i inne rymy z lat 1986-1988. Utwór Barańczaka składa się z trzech trzynastowersowych strof – w każdej z nich podmiot liryczny przedstawia refleksje na inny temat, całość jednak jest spójna kompozycyjnie. Ze względu na kreację podmiotu lirycznego, wiersz zalicza się do liryki bezpośredniej. Niektórzy badacze wskazują na elementy autobiograficzne w utworze, dostrzegając w osobie mówiącej w wierszu samego poetę. Przy takim założeniu wiersz zbliża się w swej formie do lirycznego wyznania. W trakcie pisania utworu Barańczak przebywał w Nowym Jorku, gdzie udał się ze względu na represje polityczne. Literaturoznawcy zwracają uwagę, że omawiany wiersz może być wyrazem osamotnienia i zagubienia autora w nowym świecie – nowej kulturze.

Stanisław Barańczak – biografia

Stanisław Barańczak (ur. 13 IX 1946 w Poznaniu, zmarły 26 XII 2014 w Newtonville, Stany Zjednoczone) – poeta, krytyk i teoretyk literatury, tłumacz. Był jednym z głównych przedstawicieli Nowej Fali. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Adama Mickiewicza (Poznań), po jej ukończeniu rozpoczął pracę naukową (1969).

Podłogo, błogosław – interpretacja

Podłogo, błogosław, to wiersz pochodzący z tomu Obroty rzeczy (1956). Składa się z sześciu nieregularnych strof. Trudno zresztą o regularność czy klasyczną formę w utworze autora, który sięga do pomysłów awangardy i czerpie także z futuryzmu. Wiersz koncentruje się na walorach języka, jego możliwościach, a tematycznie zbudowany jest na zasadzie kontrastu między sakralną stylizacją, tworzeniem patetycznej atmosfery, a prozaiczności rzeczy i wyrazów, wokół których „rozgrywa się” każda część utworu.

Szare eminencje zachwytu – interpretacja

W tytule utworu, pochodzącego z tomiku Obroty rzeczy, wydanego w 1956 roku, znajduje się odwołanie do związku frazeologicznego „szara eminencja”, oznaczającego „osobę mającą wpływ na ważne decyzje, np. państwowe, ale niezajmującą oficjalnie wysokiego stanowiska”. [cyt. za: Słownik frazeologiczny PWN]

Namuzowywanie – interpretacja

Zadziwiające i na pierwszy rzut oka trudne do uwierzenia jest to, jak wiele znaczeń i możliwości interpretacyjnych niosą ze sobą ascetyczne, eksperymentalne językowo, i zupełnie nowatorskie wiersze Mirona Białoszewskiego. Najlepszym być może przykładem jest utwór Namuzowywanie, pochodzący z tomiku Mylne wzruszenia.

Karuzela z madonnami – interpretacja

Utwór Karuzela z madonnami pierwszy raz ukazał się w 1955 roku w czasopiśmie „Twórczość”, a ostatecznie wszedł w skład cyklu nazwanego Ballady peryferyjne, który znalazł się w 1956 roku w tomie Obroty rzeczy. Zarówno w tym wierszu, jak i w znanej Rozprawie o stolikowych baranach, dominuje zgodnie z tytułem balladowy rytm i tematyka peryferyjna. Białoszewski po raz kolejny we właściwy sobie fenomenalny, oryginalny sposób opowiedział o swojej fascynacji nie tylko do „rupieci”, ale też do tego, jak przedmioty, na które zwraca uwagę, funkcjonują w kulturze – ludowej, jarmarcznej, w kulturze kiczu. Aż dziw, że tak awangardowy twórca sięga po kulturę niską i na swój sposób opiewa tradycję ludową.

Ballada o zejściu do sklepu – interpretacja

Ballada, tradycyjnie od czasów romantyzmu, to gatunek łączący cechy liryki, epiki i dramatu. Jej cechami konstytutywnymi była fabuła ludowa i niezwykłość zdarzeń, opowiadana przez zadziwionego nimi narratora. Miron Białoszewski Balladą o zejściu do sklepu nazwał swój utwór, który znalazł się w tomie Obroty rzeczy w 1956 roku. I rzeczywiście nawiązuje nim do konwencji romantycznej ballady. Nie da się zaprzeczyć, że podmiot liryczny – czy też trzymając się sformułowania bardziej odpowiedniego do opisu ballady pierwszoosobowy narrator – opowiada odbiorcy pewną fascynującą historię:

Miron Białoszewski – biografia

Miron Białoszewski urodził się 30 lipca 1922 roku w Warszawie, tam też zmarł, po zawale serca, 17 czerwca w 1983 roku. W czasie II wojny światowej zdał maturę na tajnych kompletach i zaczął studiować polonistykę, również na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Przeżył powstanie warszawskie, a po jego klęsce został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Udało mu się uciec z transportu i po zakończeniu wojny wrócił do Warszawy.