Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Wiersz „Złote myśli kobiety” autorstwa Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej powstał w 1923 roku, w którym to opublikowany został na łamach czwartego tomu miesięcznika „Skamander”, zeszytu 31-33. Utwór przybliża pojęcia miłości i namiętności z perspektywy pewnej siebie kobiety, co doskonale wpisuje się w kontrowersyjną tematykę twórczości poetki. Autorka nie bała się poruszać w swoich dziełach wszelakich problemów, które dotykały płeć piękną, przez co w tamtym czasie jej dzieła uchodziły za nieodpowiednie, a nawet skandaliczne.

Tytułowe wybrzeże sygnalizuje, że przestrzenią wiersza będzie bezkresny morski krajobraz. Tymczasem pole obserwacji podmiotu lirycznego zawęża się do kilku wyrazistych szczegółów – elementów nadmorskiego pejzażu i organizmów związanych z wodnym środowiskiem:

Osoba mówiąca wypowiada swój żal, wywołany z jednej strony świadomością nadchodzącej zmiany pory roku z jesiennej na zimową i upływem czasu, a z drugiej utratą kogoś bliskiego. Formułuje swoją wypowiedź jak skargę.

Podmiotem lirycznym w tym wierszu jest kobieta, która rozmyśla nad zachowaniem swojego ukochanego. Mężczyzna ten jest adresatem jej monologu. To właśnie na nim skupia się uwaga osoby mówiącej.

Podmiotem lirycznym w tej miniaturze poetyckiej jest kobieta, która dokonuje samookreślenia po odejściu ukochanego mężczyzny. Na pozór nic się nie zmieniło:

W wierszu tym mowa o pożegnaniu z dawną miłością. Przemawia tu osoba, która rozprawia się ze swoimi miłosnymi wspomnieniami, wrzucając do pieca miłosny zeszyt i plik listów. „Ty” lirycznym są właśnie owe unicestwione przedmioty:

Laura i Filon Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej odwołuje się na prawach aluzji literackiej do identycznie zatytułowanej znanej sielanki Franciszka Karpińskiego. Poetka sięgnęła zatem do konwencji sentymentalizmu, ukształtowanej jeszcze w epoce oświecenia.

Miniatura poetycka La precieuse (za fr. la precieuse – elegantka, wykwintnisia) przedstawia ironiczny wizerunek kobiety, typowej wielkomiejskiej elegantki. Osoba mówiąca w wierszu zdaje relację z obserwacji tytułowej wykwintnisi:

W utworze tym mowa o intymnym obcowaniu ze sobą dwojga ludzi i ich uczuciach. Wyraźnie wyodrębnione jest tu „ja” i „ty” liryczne, co stanowi charakterystyczny zabieg dla liryki miłosnej. Brak tutaj dowodów formalnych na to, kto zabiera głos – kobieta czy mężczyzna.