Biblia – motywy literackie

Pismo Święte, składające się z dwóch testamentów — nowego i starego jest dziełem powstałym na przestrzeni wielu wieków. Początkowo historie opisane w Starym Testamencie były przekazywane ustnie, potem dopiero spisane. Dotyczą one powstania świata, początków ludzkości oraz żyć proroków. Zawierają także przykazania, których Żydzi przestrzegają do dzisiaj. Nowy Testament opisuje losy Chrystusa oraz jego uczniów. Zawiera także listy św. Pawła do wspólnot dawnego Kościoła i apokalipsę napisaną przez św. Jana. Chrześcijanie wierzą, że Biblia powstała pod natchnieniem, przez co spisane słowo jest zgodne z wolą bożą. Ze względu na judeochrześcijańskie korzenie kultury europejskiej, motywy obecne w Biblii są wykorzystywane przez autorów.

Motyw powstania świata

Opisane w księdze rodzaju powstanie świata jest alegoryczne. Cały proces od początku istnienia świata, gdy „na początku było słowo” do powstania człowieka i oddania mu władania nad światem trwał sześć dni, a potem siódmego dnia Bóg (Jahwe) odpoczywał. Pokazuje on, że świat był stworzony zgodnie z wolą bożą, a Stwórca „wiedział, że to było dobre”. Ludzie zostali stworzeni na wzór niego samego, stąd również sposoby przedstawiania Boga w kulturze podobnie do ludzi.

Motyw vanitas

W mądrościowej księdze Koheleta pojawia się motyw vanitas (vanitas vanitatum et omni vanitas — marność nad marnościami i wszystko marność). Stanowi on lejtmotyw całej księgi, pojawiający się jako refren. Człowiek musi pogodzić się, że w obliczu Boga jest niczym i nic nie znaczy. Mimo piękna, jakie go otacza, nie ma to znaczenia, ponieważ prędzej czy później wszystko to przeminie.

Motyw cierpienia

Zasłużone cierpienie, które stało się karą za zerwanie owocu z drzewa poznania dobra i zła, zostało opisane już w księdze Rodzaju. Historia Adama i Ewy tłumaczy, skąd ludzie są obarczeni grzechem pierworodnym. Pierwsi ludzie żyli w raju, jednak popełnili grzech, który musiał zostać ukarany przez wygnanie z Edenu. Po tym wielokrotnie cierpieli, co było konsekwencją ich czynów.

Niezasłużone cierpienie zostaje pokazane w starym testamencie w postaci Hioba. Mężczyzna traci wszystko, bogactwa, rodzinę, sam poważnie choruje, choć był sprawiedliwy i pobożny. Była to próba, na jaką wystawił go Stwórca, pokazując Szatanowi, że był on naprawdę wierny boskiej woli.

W Ewangeliach opisane zostają liczne cierpienia Chrystusa, który jako boży syn postanowił zejść na ziemię i odkupić grzechy całej ludzkości. W wieku 30 lat ruszył na pustynię, aby przez 40 dni pościć. Był tam kuszony przez diabła, jednak nie poddał się. Potem został również skazany na śmierć krzyżową, która wiązała się z ogromnym bólem. 

Dodaj komentarz

x