W epoce romantyzmu autorzy czerpali wiele inspiracji z ludowości, z jej folkloru, opowieści oraz zwyczajów. Romantycy uważali bowiem, że to właśnie ludowość zawiera w sobie uniwersalne i autentyczne prawdy na temat życia. W utworach romantycznych często można odnaleźć nawiązania do elementów fantastycznych czy baśniowych, które są charakterystyczne właśnie dla ludowych wierzeń i historii i tam właśnie należy szukać ich korzeni. Wątki baśniowe i fantastyczne służyły romantykom do budowania specyficznego klimatu, pełnego grozy i niezwykłości. Z ich pomocą autorzy kreowali niezwykłe światy, a opowiedziane w nich historie mogły służyć jako przestrogi i refleksje dla czytelników żyjących w prawdziwym świecie. Baśniowość niektórych elementów oznaczała także obecność morału. Tego typu zastosowanie baśni i fantastyki widoczne jest w dwóch słynnych, romantycznych dramatach – w „Balladynie” Juliusza Słowackiego oraz w „Dziadach” Adama Mickiewicza.
W „Balladynie” Juliusza Słowackiego elementy baśniowe i fantastyczne składają się na budowę całego świata przedstawionego. Na takich samych zasadach występują w dramacie postaci realistyczne, takie jak Balladyna, Alina czy Kirkor oraz postaci fantastyczne, reprezentowane przez nimfę Goplanę oraz jej sługi – Chochlika i Skierkę. Bohaterowie baśniowi nieustannie wpływają na świat ludzi, knują intrygi i mieszają w ich planach. Miewa to katastrofalne skutki – w wyniku czarów Skierki Kirkor zakochuje się równocześnie w Alinie i w Balladynie, co kończy się rywalizacją sióstr i morderstwem Aliny. Skierka zaś działał na życzenie królowej Gopła, nimfy Goplany, która zakochała się w człowieku, Grabcu.
Fantastyczne postaci oraz ich działania i motywacje są więc powodem wielu nieszczęść wśród ludzi, potrafią także zapoczątkować serię morderstw. Baśniowe są także niektóre wątki opisywane przez Słowackiego – życie Balladyny odmienia się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, historia króla Popiela III ociera się o stare legendy opowiadające o początkach państwa polskiego. Przy pomocy baśniowych i fantastycznych elementów Słowacki przekazuje odbiorcy pewne uniwersalne prawdy o świecie, zaczerpnięte z ludowych opowieści i wierzeń. Podejmuje on problematykę działania wbrew swojej naturze oraz kary za grzechy i sprzeciwianie się przeznaczeniu. Słowacki jasno daje do zrozumienia, że każda wina zostanie ukarana i każdego ostatecznie dosięgnie sprawiedliwość. Pokazuje także, że próby działania wbrew przeznaczeniu mogą skończyć się katastrofalnie. Morał jest więc w „Balladynie” najważniejszym elementem zaczerpniętym z baśni i ludowych opowieści.
Innym romantycznym utworem, w którym odnaleźć można elementy baśniowe i fantastyczne są „Dziady” Adama Mickiewicza. Podobnie jak w „Balladynie”, tak i w dziele Mickiewicza świat fantastyczny i świat rzeczywisty funkcjonują na takich samych zasadach, oddziałują na siebie wzajemnie i są tak samo prawdziwe. Mickiewicz wykreował świat przedstawiony pełen zjaw, duchów i upiorów, zmarłych powracających zza grobu, diabłów oraz aniołów. Opisał także pogański obrzęd, w trakcie którego żywi komunikują się ze zmarłymi, słuchając opowieści dusz o ich życiu. Duchy przestrzegają ludzi przed popełnianiem konkretnych błędów, natomiast przedstawiciele piekła i nieba walczą między sobą o duszę głównego bohatera, Konrada.
