Mickiewicz w części IV Dziadów umiejętnie przetworzył własne przeżycia, konstruując z nich fabułę utworu. W obiekcie westchnień Gustawa można dostrzec młodzieńczą miłość Mickiewicza, Marylę Wereszczakówną, która pod wpływem rodziny oddała rękę bogatemu hrabiemu Wawrzyńcowi Puttkamerowi, odrzucając jednocześnie biednego poetę.
Bohaterowie dramatu to: Pustelnik-Gustaw, greckokatolicki Ksiądz (dawny nauczyciel Gustawa), jego dzieci oraz Głos z kantorka.
Dziady kowieńsko-wileńskie poprzedza wiersz o charakterze balladowym pt. Upiór. Zawiera on wiele cech, które występują w zbiorze Ballady i romanse: przekonanie o współistnieniu światów żywych i umarłych, motyw winy i kary, postać upiora, tajemniczy nastrój.
Dziady były pogańskimi obrzędami ludowymi praktykowanymi na Litwie i Białorusi, czyli na wschodzie dawnej Rzeczpospolitej, podczas których wywoływano duchy dawnych przodków.
Adam Mickiewicz objął swój czteroczęściowy cykl dramatyczny wspólnym tytułem Dziady.
