W literaturze średniowiecznej bardzo popularne były trzy wzorce osobowe – władcy, rycerza i ascety. Wzorcowy rycerz musiał mieć zbiór cech, które ówcześnie były pożądane przez obywateli i władców, a także wymagane przez innych rycerzy. Tylko w ten sposób mógł stać się wzorem dla innych. Rycerze starali się zrobić wszystko, by wyrobić w sobie cechy idealnego przedstawiciela swojego stanu.
Ars moriendi to jeden z najpopularniejszych motywów w średniowiecznej literaturze. Z łaciny oznacza „sztuka umierania” i jest częstym motywem literackim epoki wieków średnich. W czasach średniowiecznych uważano, że ars moriendi związane jest z sądem nad duszą zmarłego i decyzją, czy zostanie zbawiony, czy potępiony.
„Pieśń o Rolandzie” jest francuskim eposem narodowym. Jej najstarsza spisana wersja to rękopis oksfordzki z XII wieku. Opowiada o ostatniej bitwie Rolanda, będącego wzorem rycerza i chrześcijanina.
Konflikt Antygony i Kreona oparty jest na antytezach: prawo boskie – prawo ludzkie; jednostka – państwo; serce – rozum.
„Dobranoc” to utwór Adama Mickiewicza o tematyce miłosnej. To zwrot mężczyzny do ukochanej, z którą, wbrew własnej woli, rozstaje się na czas nocy. Utwór należy do cyklu sonetów odeskich, który składa się z dwudziestu dwóch erotyków powstałych w latach 1825-1826, czyli podczas wygnania poety.
Wiersz „W klasie” autorstwa księdza Jana Twardowskiego to utwór skierowany przede wszystkim do młodszego odbiorcy, dla którego ukazana sytuacja może być bardzo bliska i dobrze znana z życia codziennego. Dzieło przedstawia panujący w sali lekcyjnej chaos spowodowany przez niesfornych uczniów, których nic nie jest w stanie doprowadzić do porządku. Ich zachowanie zasługuje na naganę, ale nawet anioł, który zstąpił z Nieba, nie próbuje ich karcić, bo wie, że taka jest dziecięca natura.
„Kamizelka” to nowela Bolesława Prusa, która została wydana w 1882 roku. Jest uznawana za arcydzieło polskiej nowelistyki. Opowiada o życiu niezbyt zamożnych mieszkańców Warszawy.
Tadeusz Borowski to polski pisarz i poeta, urodzony w 1922 roku. Zasłynął opowiadaniami, w których opisywał rzeczywistość obozów koncentracyjnych, w których sam przebywał. Jego opowieści pokazują, w jaki sposób obozy koncentracyjne funkcjonowały i jak wyglądało codzienne życie w nich.
„Śmierć pułkownika” to utwór o tematyce patriotycznej autorstwa polskiego wieszcza narodowego, Adama Mickiewicza. W wierszu przedstawiona jest śmierć bohaterki powstania listopadowego, Emilii Plater. Utwór powstał w roku 1832.
Miłość jest budulcem wszystkiego. Najdziwniejszym elementem życia, stanowiącym zarazem jego cel i kwintesencję. O definicję miłości spierają się uczeni, filozofowie, mistycy. Wszyscy jednak zgodni są co do jej konsekwencji. Kierując życiem, człowieka w sposób niezrozumiały przenika wszystko, wzbudzając szereg innych stanów emocjonalnych. Niekiedy przynosi szczęście, innym razem zaś cierpienie i rozczarowanie.