Piotr KostrzewskiLalka Bolesława Prusa to pozytywistyczna powieść o mnogości różnych motywów literackich. Przeplatające się losy bohaterów stają się pretekstem do ukazania zarówno problemów ludzi, jak również spraw społeczeństwa okresu pozytywizmu. Prus niejednokrotnie polemizuje z motywami epoki romantyzmu, przedstawiając również skomplikowany świat ludzkich emocji i społecznych powiązać swojej epoki.
Zimna skała, dotyk jej zawsze przynosi na myśl starą mogiłę. Kamień, choć dawniej nazywany był kośćmi Matki Ziemi, przez ludzi kojarzony jest ze śmiercią. Być może to jego brak poruszenia i lodowata aura łączona jest z widokiem stężałego trupa. Kamień jednak nie jest martwy, wręcz przeciwnie. Przez wieki tkwi w jednym miejscu, nieporuszony. Czy to jednak oznacza brak życia, czy może jego inną formę? Góry wypiętrzają się przecież przez miliony lat, rosną i więdną niczym wszystko inne. Kamień żyje po prostu własnym życiem, inaczej zatopionym w czasie. Łączy nim przez to przyszłość, przeszłość i teraźniejszość. Nie bez kozery najstarsze z ludów budowały z niego monolityczne portale. Co widziały przez te okna, kamienie szepczące historie eonów? Teraz już to wiem.
Technologia na pewnym etapie rozwoju zawsze zaczyna przypominać magię. Szczególnie jeżeli obserwująca ją osoba nie ma bladego pojęcia, co właściwie widzi. Powstało na ten temat wiele spekulacji, a samo słowo „magia” jest już dosyć znaczące. Pochodzi przecież od starobabilońkiego „Mag” – czyli kapłana z samego szczytu świątyni, osobę obdarzoną tajemną wiedzą. Zawsze, gdy o tym myślę mam przed oczyma tych szalonych bohaterów-uczonych z XIX wiecznych powieści angielskich. Ludzi wierzących w istnienie eteru, dla których nauka była przygodą i sztuką zarazem. Przedziwnych jegomości w moglach, którzy przekręcając wajchę, budzili do życia pozszywane ze sobą potwory albo tworzyli cuda techniki w piwnicy starych posiadłości swoich rodów. Jest tak, ponieważ chyba sam do nich troszeczkę należę.
Pan Tadeusz to dzieło specyficzne, nie tylko ze względu na zastosowanie trzynastozgłoskowca. Ta epopeja narodowa stworzona piórem Adama Mickiewicza zaskakuje mnogością wątków, które przewijają się ze sobą na kartach poematu. Aby dobrze zrozumieć, ile kunsztu wykazał wieszcz, należy przeanalizować je wszystkie po kolei. Każdy z głównych wątków okazuje się bowiem łączyć z innymi i wynikać … Czytaj dalej
II wojna światowa była największym konfliktem zbrojnym w dziejach ludzkości. Nazywana jest też wojną totalną, różniła się bowiem od wojen wcześniejszych swoim charakterem. Zacierała się różnica między żołnierzami, a cywilami. Okrucieństwo rosło, nikt nie był wyłączony spod jego jarzma. Wpływ na to miały dwie najbardziej zbrodnicze ideologie XX wieku. Komunizm i nazizm postawiły sobie za cel eksterminację całych grup ludności, dehumanizując je. Czyniono to przy pomocy specjalnych obozów, miejsc pracy przymusowej oraz kaźni milionów. Warunki tam panujące powodowały wykształcenie się specyficznego sposobu myślenia i postępowania, zwanego zbiorczo człowiekiem zlagrowanym.
Człowiek od niepamiętnych czasów snuł opowieści. Już pierwotni łowcy siadywali wieczorami wokół zbawiennego płomienia ogniska i półszeptem tworzyli wizje jeszcze odleglejszej przeszłości. Z czasem te historie spisywano, w każdym wieku dodając do nich coś nowego. Fantastyczne dokonania przodków, czy nieznane dotąd fakty z ich życia. Tak właśnie, poprzez czas, rodził się legendy. Czym one są dokładnie i jaka jest różnica między nimi a mitem czy baśnią?
W dwudziestoleciu międzywojennym pisarze sięgnęli inspiracja ku przypowieści biblijnej. Chcąc wyrazić swoimi dziełami uniwersalne treści i trapiące ludzkość problemy, ukryli je za parabolami. W ten sposób stworzyli utwory zwane powieściami parabolicznymi. Jest to literatura niezwykle głęboka, której odczytywanie wymaga od czytelnika bardzo dużo uwagi.
Każde dzieło literackie jest odrębnym światem. Tworząc go, autor musi przyjąć pewne założenia i zależności pomiędzy jego elementami. Taki „stelaż” dla rzeczywistości wewnątrz opowieści nazywany jest kompozycją. Na przestrzeni wieków wykształciły się cztery rodzaje kompozycji: zamknięta, otwarta, ramowa i szkatułkowa. Najczęściej spotykane są pierwsze dwie, diametralnie od siebie odmienne. Każda rządzi się bowiem swoimi prawami i popularna była na przestrzeni innego okresu literackiego.
Każde dzieło literackie można pojmować jako odrębny świat. Tworząc pewną wizję, autor kreuje go wedle zależności jego elementów. Taki układ nazywany jest kompozycją. Na przestrzeni wieków wykształciły się cztery rodzaje kompozycji w literaturze, otwarta, ramowa, szkatułkowa i zamknięta. Każda z nich była popularna w nieco innym okresie literackim, każda rządzi się też nieco innymi prawami.
W języku polskim zdania są strukturami wyrazów, które pozostają względem siebie w pewnych zależnościach. Gdy dwa składniki zdania wchodzą wobec siebie w takie połączenie, nazywamy je związkiem wyrazów.