Horacy był jednym z najsłynniejszych poetów antycznych, uznawany był za mistrza zarówno liryki, jak i satyry, tworzył dzieła doskonałe pod względem formy i treści. Jest on autorem utworu Do Mecenasa (Królów Tyrreńskich szczepie znamienity), znanego także jako dwudziesta dziewiąta pieśń ze zbioru III. Zadedykował go patronowi, Gajuszowi Cilniuszowi Mecenasowi, od którego nazwiska zaczerpnięto używane obecnie określenie protektora nauki oraz sztuki.
„Bursztynowy ptaszek” to wiersz Tadeusza Różewicza z 1947 roku. Poeta opisał wszystkie etapy życia człowieka w sposób metaforyczny. W wierszu przedstawione są trzy ptaszki – bursztynowy, rubinowy i lazurowy – a każdy z nich symbolizuje inny czas w historii każdego człowieka.
II wojna światowa była największym konfliktem zbrojnym w dziejach ludzkości. Nazywana jest też wojną totalną, różniła się bowiem od wojen wcześniejszych swoim charakterem. Zacierała się różnica między żołnierzami, a cywilami. Okrucieństwo rosło, nikt nie był wyłączony spod jego jarzma. Wpływ na to miały dwie najbardziej zbrodnicze ideologie XX wieku. Komunizm i nazizm postawiły sobie za cel eksterminację całych grup ludności, dehumanizując je. Czyniono to przy pomocy specjalnych obozów, miejsc pracy przymusowej oraz kaźni milionów. Warunki tam panujące powodowały wykształcenie się specyficznego sposobu myślenia i postępowania, zwanego zbiorczo człowiekiem zlagrowanym.
Tren X składa się z serii pytań retorycznych, które podmiot liryczny, poeta, Jan Kochanowski, kieruje do swojej zmarłej córki Urszuli. Apostrofa do nieżyjącej dziewczynki jest jednocześnie krzykiem rozpaczy ojca i wprowadza czytelnika w problematykę utworu – eschatologię, w więc pytania o życie pozagrobowe:
Aleksander Fredro tworzył w czasach romantyzmu, a na jego twórczość składały się przede wszystkim komedie obyczajowe – do najbardziej znanych należą Pan Jowialski, Zemsta oraz Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca. Stworzył także bajkę Koguty, która opublikowana została w roku 1880. Utwór ten przemawia zarówno do starszych, jak i młodszych czytelników, dzięki wykorzystaniu zwierzęcych alegorii symbolizujących relacje oraz konflikty pomiędzy ludźmi.
„Wierna rzeka” to powieść Stefana Żeromskiego, która wydana została w 1912 roku. Akcja utworu dzieje się podczas powstania styczniowego. Podtytuł „klechda domowa” sugeruje, że autor opierał się na przekazach ludowych.
Do dworu w Niezdołach trafia ranny powstaniec – książę Józef Odrowąż. Opiekuje się nim kucharz Szczepan i Salomea Brynicka, której ojciec zarządza tym dworem. Dwór należy do państwa Rudeckich.
Przyjeżdżają rosyjscy żołnierze i przeszukują dwór. Zostają na noc i wyjeżdżają rano. Wracają po kilku godzinach.
„Echa leśne” to nowela Stefana Żeromskiego, która powstała w 1905 roku, a ukazała się w tygodniku „Echa Kieleckie” w następnym roku. Akcja utworu odbywa się tuż po upadku powstania styczniowego. To pierwsza część losów rodziny Rozłuckich, a kontynuacją „Ech Leśnych” jest powieść „Uroda Życia” z 1912 roku.
Zgodnie z reformą uwłaszczeniową, ojciec młodego narratora ma dostać we władanie nowe ziemie. Ma to być kawałek lasu.
„U nas w Auschwitzu” to opowiadanie Tadeusza Borowskiego z 1948 roku. Historia opowiada losy więźniów w obozie Auschwitz-Birkenau.