Zaufanie to więź, którą trudno jest wypracować w relacji z drugą osobą. Musi się ona sprawdzić w wielu sytuacjach i obie strony muszą mieć pewność, że mogą polegać na drugiej. Trudno jest zbudować coś tak delikatnego w oparciu wyłącznie o słowa, które nie przekładają się na rzeczywistość.
Andrzej Radek to jeden z bohaterów powieści Syzyfowe prace Stefana Żeromskiego. Biedny syn dworskiego fornala dostaje szansę na edukację dzięki pomocy schorowanego guwernera, Antoniego Paluszkiewicza. Andrzej stanowi przykład bohatera, który swoją pracowitością jest w stanie wykorzystać możliwość, jaką uzyskuje dzięki życzliwości jednego człowieka. Pomimo trudności, jakie piętrzy przed nim świat pogrążony jeszcze w złogach po społeczeństwie feudalnym, Radek prze zdecydowanie do przodu i walczy o lepsze jutro.
Marcin Borowicz to główny bohater powieści Stefana Żeromskiego Syzyfowe prace. Pochodzący ze zubożałej w wyniku powstania styczniowego szlachty chłopak, stanowi przykład trudnych dziejów polskiej młodzieży tamtego okresu. Doświadczony przez postępującą rusyfikację, początkowo ulega jej z powodów czysto koniunkturalnych.
Otaczająca człowieka rzeczywistość nigdy nie była idealna. Od zawsze ludzie pragnęli żyć w lepszym świecie, bez chorób, głodu czy wojen. Victor Hugo, francuski pisarz oraz polityk powiedział kiedyś, że „nic nie tworzy przyszłości tak, jak marzenia”.
Bohaterem utworu Zbigniewa Herberta jest Pan Cogito, pojawiający się również w tytule „Pan Cogito a ruch myśli”. W imieniu, a może nazwisku postaci pojawia się fragment sentencji Kartezjusza — „Cogito ergo sum”, czyli „myślę, więc jestem”.
Ludzie są istotami omylnymi. Często popełniają błędy, również nieumyślnie. Łatwo wyprowadzić ich z równowagi i doprowadzić do obłędu, w którym ciężko o racjonalną ocenę swoich czynów. Mogą także dokonywać przewinień, których żałują dopiero po czasie. Etycy i filozofowie od wieków rozważają, czy popełnione przez jednostkę winy mogą zostać w pełni zadośćuczynione.
Syzyfowe prace Stefana Żeromskiego to powieść osadzona w czasach tuż po powstaniu styczniowym, kiedy to wzmogła się rusyfikacja młodzieży. Autor przedstawia w swoim dziele historię młodego Marina Borowicza, która stanowi podstawę ukazania systemu wynaradawiania przez szkołę Polaków w tamtym okresie dziejowym.
Adam Cisowski to główny bohater powieści Kornela Makuszyńskiego, pt. Szatan z siódmej klasy. To wybitna powieść dla młodzieży, z której chyba każdy młody człowiek może wyciągnąć coś dla siebie. Adam Cisowski stał się dla wielu już pokoleń wzorem kolegi, przyjaciela, młodego człowieka, którego inteligencja, przenikliwość i ciekawość świata uczyniły go jednostką naprawdę wybitną, z którą każdy chciałby się zaprzyjaźnić.
Powieść Stefana Żeromskiego Syzyfowe prace opowiada historię prób rusyfikacji młodzieży polskiej w zaborze rosyjskim. Sam tytuł nawiązuje przy tym do bezowocnej pracy mitologicznego Syzyfa – wysiłki zaborców idą bowiem na marne, a młode pokolenie garnie się do swoich narodowych korzeni. Pośród wielu postaci występujących na łamach powieści, możemy wyróżnić:
Polska noblistka i wybitna poetka, Wisława Szymborska, w wierszu „Wczesna godzina” porusza temat poranka jako cudu. Podmiot liryczny obserwuje przemianę z zewnątrz i choć prawdopodobnie zdaje sobie sprawę z naukowych powodów tego wydarzenia, zachwyca się nim. Zmiana barw staje się dla niego czymś niezwykłym, wartym opisania.