Świętoszek został wystawiony na scenie po raz pierwszy 12 maja 1664 roku jako uroczystość towarzysząca otwarciu pałacu oraz ogrodów w Wersalu. Król Francji Ludwik XIV przyjął tę sztukę z entuzjazmem, jednakże przedstawiciele władz kościelnych z biskupem Paryża na czele byli nią oburzeni.
Molier żył i tworzył w przełomowym dla Francji i Europy XVII wieku. Był to czas walki o „rząd dusz” potężnego wówczas Kościoła katolickiego, zagrożonego jednak postępem reformacji. Instytucja ta była wówczas wyrocznią w sprawach obyczajowych.
* przedstawiciele władzy totalitarnej,
* dążą do stworzenia społeczeństwa zautomatyzowanego, zmechanizowanego.
* Oleander Puzyrkiewicz, dawniej skazany przez Scurvego:
Jestem Oleander Puzyrkiewicz, któregoś pan skazał na dożywót, panie Scurvy. Alem gracko zniknął.
* ogolony, szerokie szczęki,
* przekupny,
* cyniczny,
* wiąże się z tą grupą, która obecnie ma władzę:
* twarz szeroka, zrobiona jakby z czerwonego salcesonu, w którym tkwią inkrustowane, błękitne jak guziki od majtek oczy. Szczęki szerokie – pogryzłyby na proszek (zdawałoby się) kawałek granitu,
* bardzo piękna szatynka,niezwykle miła i ponętna,
* bardzo przystojne, morowe, młode szewskie chłopy,
* starszy majster szewski, ojciec Józka Tempe, członka „Dziarskich Chłopców”,
Według Witkiewicza jedynie artysta jest w pełni człowiekiem. Tylko sztuka stanowi drogę do osiągnięcia metafizycznego zaspokojenia. W związku z tym życie innych istot ludzkich jest po prostu w swojej wymowie komiczne.